Wapen van de Universiteit Gent

Willem I, Koning der Nederlanden, kende aan de Universiteit Gent een wapen toe (K.B. van 23 december 1817). In het wapenregister van de Hoge Raad van Adel te ‘s Gravenhage wordt dit officiëel beschreven:

van lazuur beladen met het hoofd van Minerva van goud: geäccosteerd ter regterzijde van een oranje en ter linker van een lauriertak in hunne natuurlijke verwen. Het chef van sabel beladen met een ten halven lijve opschietenden leeuw van zilver gekroond van goud, getongd en genageld van keel (zijnde Gent) het wapen gedekt met de rijkskroon en onder het zelve het motto: inter utrumque

Het wapenschild bestaat uit drie delen: de kroon, het schild en het devies.

De kroon in het wapen is de Nederlandse, koninklijke kroon. Vermits het om een Koninklijke Academie ging was dit, volgens de Hoge Raad van Adel, hier aangewezen (op het Braemtzegel van 1819 wordt deze kroon aangevuld met de hertogelijke muts).

Het schild bestaat uit twee delen. Het schildhoofd, de zilveren leeuw, zou het deels bedekte wapen van Gent zijn. De leeuw in het wapen van de stad Gent draagt evenwel een lint met kruis (op het Braemtzegel van 1819 is dit lint inderdaad toegevoegd).

Ontwerp uit jaren 1960, vertoont enkele afwijkingen t.o.v. van de officiële beschrijving

Het onderste deel van het schild toont Minerva (= Griekse godin Athena), godin van wijsheid en kennis, beschermster van kunsten, wetenschappen en handwerk. Op haar helm is een uil te zien. Zij wordt geflankeerd door een oranjetak links, toespeling op het toenmalige vorstenhuis, en een lauriertak rechts, zinnebeeld van vrede en overwinning.

De azuurblauwe achtergrond is de wapenkleur van het stamhuis van Nassau, door Willem I op het wapen van Nederland overgenomen.

Het devies is ‘inter utrumque’ (= tussen beide): verwerven van wijsheid en wetenschap (Minerva) staat centraal en kan slechts in een sfeer van vrede en geluk (laurier) en met de steun van vorst en vaderland (oranjetak).

Bibliografie

Van Acker K.G., Het Wapen van de Universiteit van Gent, in De Brug, VIII, 4, Gent, 1964
Despretz A., Academia Gandavensis in nummis, in de reeks Uit het verleden van de RUG, Gent, 1997