Gezondheid, gezondheidszorg en psychosociaal welzijn

Omschrijving: Uiteenlopende migranten en etnische minderheden (MEM) hebben recht op gelijke drughulpverlening in vergelijking met niet-MEM-populaties. Gezien de schaarste aan fundamenteel-theoretisch onderzoek naar dit thema, beoogt deze studie eerst een sterke theoretische basis uit te bouwen. Deze omvat reflecties over ervaringen van gebruikers en professionals, het 'culturele competentie' discours, de prevalentie van MEM-middelengebruik vanuit een sociaal epidemiologisch perspectief, MEM zorgbehoefte en -aanbod in de EU en België. De empirische case bestudeert of en hoe het Vlaamse drughulpverleningsbeleid gericht is op het verhogen van de toegang, het wegnemen van barrières, het creëren van responsieve diensten en een focus op sociale determinanten. Deze beleidsanalyse is gebaseerd op een ecosociaal en sociaal herstelperspectief. In samenwerking met een andere doctoraatsstudie over MEM ervaringen (Aline Pouille) is dit project gericht op het formuleren van zorg- en beleidsaanbevelingen.
Promotor(en): Tom Decorte, Wouter Vanderplasschen, Torsten Kolind
Onderzoek(st)er(s): Charlotte De Kock
Vakgroep / onderzoeksgroep: Instituut voor Sociaal Drugonderzoek - Vakgroep Criminologie, Strafrecht en sociaal recht
Faculteit: Faculteit Recht en Criminologie

Omschrijving: Dit ERC project onderzoekt de impact van de ervaringen van niet-begeleide minderjarige vluchtelingen gedurende de tijd dat zij onderweg zijn van hun thuisland naar het gastland op hun psychologisch welbevinden. Een longitudinale follow-up studie zal uitgevoerd worden bij een grote groep niet-begeleide minderjarige vluchtelingen. De studie start in verschillende landen (Libië, België, Italië en Griekenland), en zal de jongeren volgen tijdens hun traject doorheen verschillende Europese landen, gebruikmakend van een innovatieve mix-method benadering om data te verzamelen. Dit onderzoek zal de kennis verhogen over de impact van deze ervaringen op de gezondheid van deze jongeren op lange termijn, alsook trachten we inzichten te verwerven in de manier waarop zorg – en opvangcentra voor niet-begeleide minderjarigen in transit- en vestigingslanden de negatieve impact van deze ervaringen kunnen reduceren.
Promotor(en): Ilse Derluyn
Onderzoek(st)er(s): Malte Behrendt, Ine Lietaert, Marina Rota, Océane Uzureau, Sarah Adeyinka
Website: http://www.childmove.com
Faculteit: Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen
Periode: 2017 - 2022

Omschrijving: Eén van de determinanten van ongelijke gezondheid in de samenleving, is differentiële toegang tot zorg en behandeling van de patiënt binnen het gezondheidszorgsysteem. Dit doctoraat focust op kwetsbare groepen, hun toegang tot gezondheidszorg, hun ervaring van het zorgtraject en de uitkomsten ervan. Volgende thema's komen aan bod: Ervaren patënten discriminatie en voelen bepaalde groepen zich meer gediscrimineerd? Hoe scoren etnische minderheidsgroepen op indicatoren van toegang tot zorg, de kwaliteit van het zorgproces en de uitkomsten? Krijgen patiënten met een specifieke ziektelast ook aangepaste zorg? Hoe is het gesteld met zorg voor bijzonder kwetsbare groepen? Deze vragen worden beantwoord door een mix van kwanitatieve en kwalitatieve gegevens. Er werd gebruik gemaakt van de QUALICOPC-databank (Quality and Costs of Primary Care in Europe). Daarnaast werd data verzameld door middel van diepte-interviews bij Roma en de afname van vragenlijsten bij gedetineerden.
Promotor(en): Sara Willems, Ignaas Devisch
Onderzoek(st)er(s): Lise Hanssens
Vakgroep / onderzoeksgroep: Huisartsgeneeskunden en Eerstelijnsgezondheidszorg
Faculteit: Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen

Omschrijving: Migranten, verzoekers om internationale bescherming en vluchtelingen lopen een hoog risico op seksueel geweld en dit voor, tijdens en na hun aankomst in Europa. Tot 58% van de vrouwelijke en 32% van de mannelijke vluchtelingen hebben te maken gehad met seksueel geweld. Een inclusieve en holistische aanpak (die forensische, medische en psychosociale zorg omvat) van identificatie tot follow-up wordt erkend als de beste zorg voor alle slachtoffers van seksueel geweld. Voor migranten wordt de toegang tot deze zorg echter belemmerd door verschillende barrières. Zorgverleners ervaren vaak een gebrek aan kennis, (taal)vaardigheden en tools om inclusieve holistische zorg te verlenen en/of slachtoffers gericht door te verwijzen. De doelstelling van het INHeRE-project was daarom het verbeteren van inclusieve, holistische zorg voor migranten die slachtoffer werden van seksueel geweld, door de capaciteit van eerstelijnswerkers te versterken.
Website onderzoeksproject: https://www.icrhb.org/nl/projecten/inclusive-holistic-care-for-migrant-victims-of-sexual-violence-inhere
Promotor(en): Ines Keygnaert , Ilse Derluyn
Onderzoek(st)er(s): Leni Linthout , Ines Keygnaert , An Verelst , Nikolett Szelei
Faculteit(en): Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen , Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen
Periode: 2019 - 2021

Omschrijving: Het MATREMI project (2019) zette in op twee tekortkomen in de huidige literatuur en het beleid met betrekking tot migranten en etnische minderheden (MEM) in de drughulpverlening. Ten eerste droeg het MATREMI project bij aan het adequater registreren van de aanwezigheid van MEM-cliënten in de drughulpverlening om het beleid te informeren (doelstelling 1) en ten tweede werden de bestaande Belgische literatuur (2009-2019) en veelbelovende praktijken (gericht op het bereik en de retentie van en de toegankelijkheid voor [potentiële] MEM-cliënten in de drughulpverlening) voor professionals in de drughulpverlening samengebracht in een praktijkboek (doelstelling 2). Het MATREMI project werd gesubsidieerd door het Federaal Wetenschapsbeleid (Belspo) en bouwt verder op de vaststellingen uit het ZEMIV (2008) en het PADUMI (2017) onderzoeksprojecten. In dit project werden enkele gerichte beleidsaanbevelingen geformuleerd.
Promotor(en): Tom Decorte, Wouter Vanderplasschen, Torsten Kolind
Onderzoek(st)er(s): Charlotte De Kock, Carla Marscia
Vakgroep / onderzoeksgroep: Instituut voor Sociaal Drugonderzoek - Vakgroep Criminologie, Strafrecht en sociaal recht
Faculteit: Faculteit Recht en Criminologie

Omschrijving: Dit project bestaat uit een kwalitatief longitudinal onderzoek waarin 30 Zuid-Soedanese jongeren in het Adjumani vluchtelingenkamp (Noord-Oeganda) 2 jaar lang gevolgd worden. Aan de hand van kwalitatieve interviews in combinatie met visuele methodes (foto’s, video, tekeningen) wordt getracht om te begrijpen hoe jongeren onzekerheid ervaren in hun dagelijks leven en over hun toekomst, en hoe ze hiermee omgaan. Verder worden ook interviews afgenomen met beleidsactoren en hulpverleners, aangevuld met langdurige observaties van het dagelijks leven in het vluchtelingenkamp. Deze studie tracht licht te werpen op hoe jongeren onzekerheid ervaren en hoe dit verband houdt met de sociale en politieke context van het vluchtelingenkamp waarin ze leven. Door een beter zicht te krijgen op hoe levens en ervaringen opgebouwd worden binnen zo’n kamp, hoopt deze studie een kritische blik te werpen op kampen en, uiteindelijk, op hoe we vandaag omgaan met migratie en vluchtelingen.
Promotor(en): Wouter Vanderplasschen, Ilse Derluyn, Sofie Vindevogel
Onderzoek(st)er(s): Julie Schiltz
Vakgroep / onderzoeksgroep: Vakgroep Orthopedagogiek
Faculteit: Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen

Omschrijving: Studies tonen aan dat personen met een migratieachtergrond en etnische minderheden (MEM) geconfronteerd worden met diverse factoren die het risico op problematisch middelengebruik verhogen en herstel kunnen belemmeren. Ondanks de aanwijzingen dat herstel een culturele dimensie heeft en de (drug)hulpverlening er niet altijd in lijkt te slagen aan de noden van MEM te voldoen, is er amper onderzoek naar persoonlijke herstelervaringen en –noden van MEM. Dit onderzoek laat daarom een diversiteit van MEM aan het woord over hun herstelproces, teneinde ondersteuningsbronnen, noden en barrières naar herstel te identificeren op persoonlijk, sociaal en maatschappelijk niveau. Op basis van de resultaten zullen aanbevelingen voor praktijk en beleid geformuleerd worden, in samenwerking met Charlotte De Kock, teneinde bij te dragen aan het uitbouwen van herstelondersteunende zorgsystemen voor MEM.
Promotor(en): Wouter Vanderplasschen , Freya Vander Laenen
Onderzoek(st)er(s): Aline Pouille
Faculteit(en): Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen , Faculteit Recht en Criminologie
Periode: 2018 - 2022

Omschrijving: Dit doctoraatsproject behelst een linguïstisch-etnografische studie van een abortuskliniek in Vlaanderen. Het doel is om inzicht te verwerven in de verschillende manieren waarop meertaligheid en taalbarrières een rol spelen in deze specifieke setting. Daarbij wordt gekeken naar het gebruik van (niet-professionele) tolken en hun prestaties tijdens abortusconsultaties, en naar het gebruik van andere strategieën (zoals Google Translate, meertalige websites, lingua francae), terwijl ook rekening wordt gehouden met institutione(e)l(e) taalbeleid, discoursen, vertaalpraktijken en visies op talige diversiteit. Met het project willen we de discursieve en interactionele aard van meertalige abortusconsulten begrijpen, en willen we de verschillende manieren onderzoeken waarop taal in de kliniek samenhangt met toegang tot informatie en diensten.
Promotor(en): July De Wilde
Onderzoek(st)er(s): Ella van Hest
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2019 - 2023

Omschrijving: Het onderzoek heeft tot doel meer inzicht te verwerven in de terugkeer ervaring van Belgische expats die terug in België wonen nadat ze een tijd in het buitenland hebben gewoond. Er wordt voornamelijk gefocust op het sociale netwerk van de teruggekeerde expats en de invloed die dit heeft op hun terugkeer ervaring. Daarnaast wordt er ook aandacht besteedt aan hun culturele en expat identiteit. Er wordt gebruik gemaakt van zowel kwalitatieve als kwantitatieve methoden.
Promotor(en): Peter Stevens, Smaranda Boros
Onderzoek(st)er(s): Lore Van Gorp
Vakgroep / onderzoeksgroep: Vakgroep Sociologie
Faculteit: Faculteit Politieke en sociale wetenschappen

Omschrijving: Seksueel Geweld is ook in België een ernstig volksgezondheidsprobleem met juridische en maatschappelijke gevolgen. UN-MENAMAIS wil : Objectief 1:) In kaart brengen hoe Belgische burgers en migranten, inclusief verzoekers van internationale bescherming, tussen 16 en 100 jaar, met verschillende seksuele oriëntaties, seksueel geweld kaderen. Objectief 2) Exploreren in welke mate de onderzoekspopulatie slachtoffer werd van seksueel geweld of dadergedrag stelde sinds de kindertijd. Objectief 3) In kaart brengen wat de impact van deze blootstelling was op het leven van het slachtoffer, familie, peers en de professionele hulp die ze gezocht hebben. Objectief 4) Evalueren van de forensische praktijken na seksueel geweld door zorgverleners. Objectief 5) Formuleren van aanbevelingen voor toekomstige beleidsmaatregelen en sensibiliseringscampagnes rond SG geweld in België. UN-MENAMAIS past een mixed methodologie toe en loopt tot en met april 2021. Het wordt gesubsidieerd door BELSPO (BRAIN).
Promotor(en): Ines Keygnaert, Tom Vanderbeken
Onderzoek(st)er(s): Lotte De Schrijver
Vakgroep / onderzoeksgroep: ICRH
Faculteit: Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen