Meertaligheid, vertalen, tolken en talige ongelijkheid

Omschrijving: Dit doctoraat bestudeert ‘integratie’ door een combinatie van een multidimensioneel met een multi- en intergenerationeel perspectief. We verruimden de bestaande kennis door niet alleen migranten en hun kinderen, maar ook hun kleinkinderen te betrekken en door integratie niet alleen vanuit een multi-, maar ook vanuit een intergenerationeel perspectief te bestuderen. Verder toonden we aan hoe het concept van ‘(politics of) belonging’ helpt om de discussie over de definiëring en de processen van integratie te verruimen met de perspectieven van migranten en hun (klein)kinderen zelf, om hun transnationale belongings samen met hun lokale belongings te beschouwen en om beter grip te krijgen op de dynamische wisselwerking tussen migranten en hun (klein)kinderen en de bredere (ontvangende) samenleving. We concludeerden dat integratie(onderzoek) niet enkel mag gaan over toenemende gelijk(waardig)heden, maar ook over het kritisch bevragen van de mainstream en haar capaciteit voor tegenspraak.
Promotor(en): Ilse Derluyn , Lieve Bradt
Onderzoek(st)er(s): Floor Verhaeghe
Faculteit(en): Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen
Periode: 2012 - 2019

Omschrijving: Het project wil een beter inzicht verwerven in de communicatienoden van verzoekers om internationale bescherming in de opvang en deze inzichten aanwenden om een meer gerichte meertalige informatievoorziening te ontwikkelen voor deze doelgroep. Het project richt zich op de intakefase van verzoekers met een kwetsbaar linguïstisch profiel. Op basis van etnografisch veldonderzoek streeft het project ernaar een meertalige website te ontwikkelen (audio en video) om de informatievoorziening beter af te stemmen op de taalnoden van deze doelgroep.
Promotor(en): Katrijn Maryns , July De Wilde
Onderzoek(st)er(s): Aline Guaus
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2019 - 2022

Omschrijving: Assimilatieprocessen van verschillende generaties migranten (1ste, 2de, 3de generatie) in verschillende periodes (jaren 60, jaren 80 en nu) staan centraal in dit onderzoek. Assimilatie wordt niet gezien als een te bereiken ideaal, wel als een mogelijke manier van kijken naar de processen die migranten doormaken in het gastland. Assimilatie is een begrip dat verschillende dimensies omvat: structureel (onderwijs, arbeidsmarkt), cultureel (taal, vrije tijd), sociaal (netwerk, lidmaatschap organisaties) en identificationeel (zelf- identificatie in termen van etnische/regionale/nationale belonging). Er is aandacht voor objectieve en subjectieve componenten (de eigen perceptie van migranten) van assimilatie. Er zijn drie deelstudies gepland: een survey onderzoek bij jongeren in de derde graad van het secundair onderwijs in Genk en Sint-Niklaas, familie-interviews met migranten van verschillende generaties en een discoursanalyse van krantenartikels uit verschillende periodes.
Promotor(en): Ilse Derluyn, Lieve Bradt
Onderzoek(st)er(s): Floor Verhaeghe
Faculteit: Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen
Periode: 2012 - 2018

Omschrijving: Het hanteren van een aangepast taalaanbod in een multiculturele klas is een uitdaging voor vele leerkrachten. Aangezien leerkrachten vaak ook het eerste aanspreekpunt zijn voor ouders, hebben ze tevens een niet te onderschatten impact op het taalaanbod dat hun meertalige leerlingen thuis ontvangen en dus ook op de ontwikkeling van de moedertaal. Dit onderzoek tracht bij leerkrachten in Vlaanderen de cognitieve, emotionele en gedragsmatige attitudes en noden in verband met meertaligheid in kaart te brengen om van daaruit concrete logopedische adviezen te kunnen formuleren omtrent taalaanbod in een meertalige klascontext.
Promotor(en): Evelien D'haeseleer , Kristiane Van Lierde
Onderzoek(st)er(s): Julie Daelman , Yana Nys
Faculteit(en): Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen
Periode: 2020 - 2023

Omschrijving: Een onderzoek naar meertaligheid bij Facebookgebruikers van Iraanse afkomst in België. De focus ligt op drie aspecten: (i) de distributie en het relatieve gewicht van de verschillende gebruikte talen, (ii) de functionele rol van het codeswitchen in de interactionele dynamiek die tot stand komt, (ii) en hoe de meertalige gebruiken bijdragen tot de constructie van een diasporische ruimte.
Promotor(en): Slembrouck Stef, De Bot Kees
Onderzoek(st)er(s): Elmianvari Azadeh
Vakgroep / onderzoeksgroep: Taalkunde
Faculteit: Faculteit Letteren en Wijsbegeerte

Omschrijving: Het project bestudeert lingua franca Engels in dialogische en triadische interactie met asielzoekers bij de Belgische asielinstanties. Het omvat een linguïstisch-etnografische analyse van interview data (zowel authentieke asielverhoren als semi-gestructureerde interviews met asielzoekers, dossierbehandelaars en tolken) verzameld bij de verschillende asielinstanties in België. Vanuit een geïntegreerde visie op de participatiestructuur van het asielinterview (met betrekking tot zowel dialogische als triadische interactiestrategieën en onderzoeksperspectieven), wil deze studie bijdragen tot fundamentele en toegepaste onderzoeksinzichten in globaal Engels taalgebruik in asielsettings waar het Engels geen officiële status heeft. Het project onderzoekt wat de pragmatische en indexicale impact is van deze meertalige praktijken op de interactie tussen de participanten, en gaat na hoe deze praktijken de discursieve constructie van sociaal-juridische identiteiten in het asielproces beïnvloeden.
Promotor(en): Katrijn Maryns
Onderzoek(st)er(s): Katrijn Maryns
Vakgroep / onderzoeksgroep: Vakgroep Taalkunde
Faculteit: Faculteit Letteren en Wijsbegeerte

Omschrijving: In veel landen zorgt wereldwijde mobiliteit/migratie voor een meer diverse samenleving. Deze verschuiving in bevolking weerspiegelt zich ook in scholen. Leerlingen hebben echter een grote diversiteit op verschillende vlakken waaronder talige diversiteit; Vlaamse scholen hanteren nog steeds een eentalig taalbeleid, waarbij het Nederlands wordt beschouwd als de standaard onderwijstaal. Veel Vlaamse scholen verbieden de thuistaal van leerlingen volledig. Deze studie wil kijken naar de dynamiek van het taalbeleid van de school en hoe ze elkaar beïnvloeden. Tijdens dit etnografisch onderzoek vindt een interventie plaats, 2 klassen van een Vlaamse secundaire school worden geobserveerd. Er worden interviews afgenomen met leerkrachten, leerlingen, directie, taaldocenten doorheen de onderzoeksfasen. Dit onderzoek wil nagaan hoe de percepties, attitudes, gedragingen van leerkrachten t.o.v. van meertaligheid in de klas veranderen nadat ze FML in hun eigen klas hebben geïmplementeerd.
Website onderzoeksproject: https://research.flw.ugent.be/en/projects/multilingualism-secondary-education-flanders-dynamics-language-policy
Promotor(en): Wendelien Vantieghem , Piet Van Avermaet
Onderzoek(st)er(s): Maxime Van Raemdonck
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2019 - 2023

Omschrijving: Dit project beoogt een empirisch onderbouwde evaluatie van de 14-talige website van Sensoa vzw, het Vlaamse expertisecentrum voor seksuele gezondheid. De website (zanzu.be) is gemaakt voor nieuwkomers, asielzoekers en mensen zonder verblijfsstatuut. De website is eveneens gebouwd als ondersteuningsmiddel voor professionals tijdens counseling en vorming. Het project richt zich op de volgende drie doelstellingen: (1) evaluatie van Zanzu.be; (2) evaluatie van de huidige implementatiestrategie and (3) formuleren van aanbevelingen ter verbetering van de website en de implementatie ervan. Op basis van een combinatie van onderzoeksmethoden (context analyse, digitale enquête, interviews, video-opnames van gesprekken en hieraan gekoppeld een benchmarksessie), wil dit project een empirisch onderbouwd antwoord bieden op een aantal onderzoeksvragen met betrekking tot de communicatie over seksuele gezondheid met kwetsbare migranten.
Promotor(en): Katrijn Maryns, Ellen Van Praet, July De Wilde
Onderzoek(st)er(s): Pauline Van Daele
Vakgroep / onderzoeksgroep: Vakgroep Vertalen, Tolken en Communicatie - Onderzoeksgroep MULTIPLES
Faculteit: Faculteit Letteren en Wijsbegeerte

Omschrijving: Hoewel taaldiversiteit op korte termijn een uitdaging vormt, bieden vroege meertaligheid en multi-geletterdheid grote voordelen, althans wanneer ze op de juiste manier worden ondersteund. Momenteel zijn veel gezinnen met een taalminderheid (LM) bezorgd over taalkwesties en veel professionals in de vroege kinderjaren (zoals opvoedingsadviseurs en kinderopvangmedewerkers) voelen zich onzeker in hun benadering van LM-gezinnen. Dit project wil dit maatschappelijk probleem ombuigen door meertaligheid en multi-geletterdheid in de vroege kindertijd en kinderopvang in Vlaanderen te promoten. In de eerste fase van het project zullen grootschalige en kleinschalige gegevens worden verzameld. Dit zal kritische inzichten opleveren over de behoeften van LM-gezinnen en de competenties van EC-professionals. In de tweede fase zal deze kennis geïntegreerd worden in vijf valorisatietoepassingen die het brede veld van EC-professionals zullen aanspreken.
Website onderzoeksproject: https://research.flw.ugent.be/en/projects/pro-m-promoting-early-multilingualism-childhood-and-childcare
Promotor(en): Wendelien Vantieghem , Piet Van Avermaet
Onderzoek(st)er(s): Victoria Van Oss
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2018 - 2022

Omschrijving: Dit project behelst een linguïstisch-etnografische studie van meertalige praktijken in juridische consultaties met asielzoekers in België. Het onderzoekt hoe het meertalig potentieel en de meertalige strategieën van advocaten en hun anderstalige cliënten worden beoordeeld, aangestuurd en gelegitimeerd in deze consultaties met als doel meer genuanceerde inzichten te verwerven in de organisatie van taalondersteuning in de dienstverlening voor migranten.
Promotor(en): Katrijn Maryns
Onderzoek(st)er(s): Marie Jacobs
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2018 - 2022

Omschrijving: Dit project behelst een sociolinguïstisch-etnografische analyse van de activeringstrajecten die anderstalige werkzoekenden doorlopen in Vlaanderen. De analyse heeft tot doel inzicht te verwerven in de rol van taal in de verschillende stadia van deze trajecten, waarbij de focus ligt op de relatie tussen kleinschalige interactionele praktijken, beleidsvereisten en publieke macro-discoursen over integratie, taaldiversiteit en werk.
Promotor(en): Sarah Van Hoof, Alfonso Del Percio
Onderzoek(st)er(s): Sara Nyssen
Vakgroep / onderzoeksgroep: Vakgroep Vertalen, Tolken en Communicatie
Faculteit: Faculteit Letteren en Wijsbegeerte

Omschrijving: Sinds de aanslagen in Brussel in 2016 besloot de regering van het Nederlands-Franse tweetalige Brussels Hoofdstedelijk Gewest om 107 extra veiligheidsagenten in dienst te nemen voor het openbaarvervoersysteem. Terwijl het Frans de lingua franca van Brussel is, is de Nederlands-Franse tweetaligheid formeel vereist voor de aanwerving van veiligheidsagenten bij openbare diensten. Slechts 7,5% van de Brusselse werkzoekenden heeft echter een goede kennis van het Nederlands in combinatie met het Frans. Daarom wordt een trainingsprogramma opgezet dat werkzoekenden de kans biedt om Nederlands te leren. Gebaseerd op observaties van deelnemers, semi-gestructureerde interviews en informele gesprekken met leerkrachten, organisatoren en kandidaat- veiligheidsagenten in een opleidingscentrum in Brussel, onderzoekt dit project of en hoe de investering in en de betekenis van talen in Brussel verweven is met vormen van gatekeeping, sociale stratificatie en racialisering.
Promotor(en): Sarah Van Hoof, Alfonso del Percio
Onderzoek(st)er(s): Sibo Kanobana
Vakgroep / onderzoeksgroep: Vertalen, tolken en communicatie
Faculteit: Faculteit Letteren en Wijsbegeerte

Omschrijving: Dit doctoraatsproject behelst een linguïstisch-etnografische studie van een abortuskliniek in Vlaanderen. Het doel is om inzicht te verwerven in de verschillende manieren waarop meertaligheid en taalbarrières een rol spelen in deze specifieke setting. Daarbij wordt gekeken naar het gebruik van (niet-professionele) tolken en hun prestaties tijdens abortusconsultaties, en naar het gebruik van andere strategieën (zoals Google Translate, meertalige websites, lingua francae), terwijl ook rekening wordt gehouden met institutione(e)l(e) taalbeleid, discoursen, vertaalpraktijken en visies op talige diversiteit. Met het project willen we de discursieve en interactionele aard van meertalige abortusconsulten begrijpen, en willen we de verschillende manieren onderzoeken waarop taal in de kliniek samenhangt met toegang tot informatie en diensten.
Promotor(en): July De Wilde
Onderzoek(st)er(s): Ella van Hest
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2019 - 2023

Omschrijving: De COVID-19-crisis heeft de vraag naar afstandstolken in de opvangstructuur bijzonder acuut gemaakt. Om in te spelen op deze vraag analyseert dit actie-onderzoeksproject de institutionele en organisatorische uitdagingen van het afstandstolken, en dan meer bepaald het webcamtolken, in het opvangnetwerk. Op basis van een grondige contextanalyse wordt een pilootproject uitgevoerd in een selectie van opvangcentra, met het oog op het ontwikkelen en testen van een innovatieve methode voor webcamtolken in de opvang. De implementatie van dit pilootproject gaat gepaard met de uitwerking van een (online) trainingsmodule en draaiboek webcamtolken voor dienstverleners in het opvangnetwerk.
Promotor(en): Katrijn Maryns , July De Wilde
Onderzoek(st)er(s): Marie Gijsels
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2021 - 2022