Migratierecht, de rechten van migranten en juridische identiteit

Omschrijving: De toenemende mobiliteit van mensen zorgt ervoor dat documenten over de burgerlijke staat van personen (bv. geboorte, huwelijk, overlijden) circuleren over de grenzen heen. De erkenning van deze documenten wordt traditioneel geregeld door het internationaal privaatrecht, dat streeft naar zoveel mogelijk grensoverschrijdende harmonie en continuïteit in het leven van mensen. Een nobele doelstelling die in de praktijk niet voor iedereen wordt gerealiseerd. Soms hebben mensen in het gastland een andere burgerlijke staat (bv. ongehuwd) dan in hun land van herkomst (bv. gehuwd). Dergelijke discrepanties - ook wel hinkende rechtsverhoudingen genoemd - zorgen voor veel rechtsonzekerheid en onvoorspelbaarheid. Het onderzoek naar een nieuwe benadering van de grensoverschrijdende burgerlijke staat vertrekt vanuit het recht op eerbiediging van het privé- en familieleven en gaat na in welke mate een mensenrechtelijke benadering de ongewenste effecten van hinkende rechtsverhoudingen kan temperen.
Promotor(en): Jinske Verhellen
Onderzoek(st)er(s): Sarah Den Haese
Faculteit: Faculteit Rechtsgeleerdheid
Periode: 2016 - 2021

Omschrijving: Dit project wil de bescherming van asielzoekers verbeteren door de veiligstelling van procedurele rechten en verbeterde toegang tot kwalitatief juridisch advies. Het project streeft de volgende resultaten na: - Verbeterde kwaliteit van juridische bijstand en informatie voor asielzoekers, ook voor wie in grensdetentie geplaatst is en in aanmerking komt voor terugleiding. - Verbeterde toegang tot een meer kwalitatieve asielprocedure in België. - Doorgedreven wetenschappelijk onderzoek naar juridische, linguïstische en andere aspecten van de asielprocedure, met een bijzondere focus op detentie. Met het oog op deze resultaten zullen we een nieuwe dynamiek van juridische en administratieve bijstand voor individuele asieldossiers ontwikkelen, waarbij we de expertise van ervaren advocaten, rechtsbeoefenaars en academici uit verschillende disciplines zullen integreren en ter beschikking zullen stellen om op die manier de kwaliteit van de juridische bijstand aan asielzoekers te verbeteren.
Promotor(en): Ellen Desmet, Katrijn Maryns
Onderzoek(st)er(s): Marjan Claes
Faculteit: Faculteit Recht en Criminologie
Periode: 2017 - 2017

Omschrijving: Het onderzoek vertrekt van de observatie dat het mensenrechtenideaal nog niet is gerealiseerd, zoals geïllustreerd door de vele schendingen van de rechten van een zeer kwetsbare groep, de Romamigranten. Om dit ongerealiseerd mensenrechtenideaal beter te begrijpen, kijken we naar de interpretatie van dit ideaal door verschillende actoren (politiek, juridisch, civil society, media) op verschillende niveaus (transnationaal, nationaal, lokaal). Het mensenrechteninstrument kan gezien worden als een sociaal construct, dat verschillende betekenissen krijgt naargelang de actor die het gebruikt. Het hoofddoel van het onderzoek is om het constructieproces van mensenrechten voor Romamigranten bloot te leggen, waarbij we bekijken hoe de structurele posities en discursieve strategieën van de betrokken actoren het publieke debat in de kranten beïnvloeden, nadat een schending wordt geclaimd. We gebruiken hiervoor meerdere case studies van zulke schendingen.
Promotor(en): Lesley Hustinx
Onderzoek(st)er(s): Chloë Delcour
Vakgroep / onderzoeksgroep: Vakgroep Sociologie/ CST (Centre for Social Theory)
Faculteit: Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen

Omschrijving: Dit onderzoek richt zich op de administratieve procedures die het resultaat zijn van de implementatie van de Richtlijn 2014/54/EU in de Belgische wetgeving, een Europese richtlijn die tracht het vrije verkeer van werknemers te vergemakkelijken. Het onderzoek geeft een kritische analyse en beschrijving van de gemeentelijke praktijken in de drie gewesten betreffende de inschrijving en het verblijf van EU-burgers die hun recht op vrij verkeer uitoefenen. Daarnaast wordt een vergelijkende analyse gedaan van registratieformaliteiten in de volgende landen: Duitsland, Frankrijk, Luxembourg, Nederland en Italië. Als laatste zal het onderzoek ook eventuele aanbevelingen geven betreffende de wetgeving en de toepassing hiervan alsook suggesties om gemeentelijke praktijken efficiënter en meer uniform te maken. Het onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met de EU Rights Clinic van de Universiteit Kent en Fragomen; het wordt gefinancierd door Myria - het Federaal Migratiecentrum.
Promotor(en): Ellen Desmet
Onderzoek(st)er(s): Roos-Marie van den Bogaard
Faculteit: Faculteit Rechtsgeleerdheid
Periode: 2018 - 2021

Omschrijving: PROTECT Het recht op internationale bescherming. A Pendulum between Globalization and Nativization?' is een door de EU gefinancierd onderzoeksproject dat op 1 februari 2020 van start is gegaan. We bestuderen de impact van de Global Compacts on Refugees and Migration van de VN, twee niet-bindende kaders die internationale samenwerking en gedeelde verantwoordelijkheid promoten als sleuteloplossingen om de wereldwijde vluchtelingenstromen aan te pakken. Door te bestuderen hoe de Compacts worden ontvangen en geïmplementeerd in verschillende landen, en hoe ze interageren met bestaande juridische kaders en governance architecturen, onderzoeken we de impact van de Compacts op het recht van vluchtelingen op internationale bescherming
Promotor(en): Frank Caestecker
Onderzoek(st)er(s): Eva Ecker
Faculteit(en): Faculteit Economie en Bedrijfskunde
Periode: 2020 - 2023

Omschrijving: De EU streeft er in toenemende mate naar om haar internationale verantwoordelijkheid voor de bescherming van vluchtelingen en andere migranten uit te besteden of te 'externaliseren' aan derde landen, zoals Marokko. Dit doctoraatsonderzoek bekijkt, vanuit een multidisciplinair perspectief, welke juridische en feitelijke bescherming er voor gedwongen migranten bestaat in Marokko. Het onderzoek evalueert de extraterritoriale verantwoordelijkheid van staten onder internationaal vluchtelingen- en mensenrechtenrecht (doctrinair rechtsperspectief), onderzoekt wat migranten zelf zoeken en begrijpen als bescherming, of ‘beschermingsbewustzijn’ (rechtsantropologisch perspectief), en bekijkt Marokko’s Afrika-diplomatie inzake asiel en migrantenrechten (kritisch beleidsperspectief).
Promotor(en): Ellen Desmet
Onderzoek(st)er(s): Ruben Wissing
Faculteit(en): Faculteit Recht en Criminologie
Periode: 2018 - 2022