Discriminatie, racisme en vooroordelen

Omschrijving: Vluchtelingen worden in populaire discours vooral beschouwd als heteroseksuele, cisgender (en homofobe/transfobe) mannen. Veel mensen ontvluchten hun thuisland echter omwille van hun angst om vervolgd te worden op basis van hun seksuele oriëntatie en genderidentiteit (SOGI). Om als vluchteling erkend te worden, moet hun seksuele oriëntatie en genderidenteit als geloofwaardig worden beschouwd, en hun vrees voor vervolging als gegrond. De uitdaging hierbij schuilt in de onderhandeling tussen SOGI vluchtelingen en staatsactoren binnen/met het wettelijke kader om tot dezelfde betekenis van SOGI rechten te komen, ondanks de verschillende culturele achtergronden en de dominante Westerse denkkaders. Verder bouwend op de kritische inzichten van queer en post-koloniale auteurs, zal dit onderzoek de narratieven van SOGI vluchtelingen en staatsactoren in de Belgische asielprocedure analyseren.
Promotor(en): Ellen Desmet, Marlies Casier
Onderzoek(st)er(s): Liselot Casteleyn
Faculteit: Faculteit Recht en Criminologie
Periode: 2021 - 2025

Omschrijving: Het gevoel eerlijk behandeld worden in de klas en op school is belangrijk voor leerlingen. Eerder onderzoek toont aan dat deze percepties bij leerlingen samenhangen met positieve schooluitkomsten zoals motivatie, plezier en interesse in leren. Daartegenover hangt de perceptie oneerlijk behandeld te worden op school samen met hogere mate van agressie, vijandigheid en weerstand tegen leerkrachten. Dit onderzoek bestudeert classroom justice percepties voor het eerst in een etnisch diverse context met aandacht voor het perspectief van etnisch culturele minderheden. Met kwalitatieve studies bestuderen we classroom justice bij verschillende leeftijdsgroepen (ouders, jongeren en lagere school kinderen) over generaties heen. Om een beter begrip te ontwikkelen over dit fenomeen bestuderen we hierbij ook hoe ouderlijke socialisatie, maatschappelijke veranderingen over generaties en de ontwikkeling van het kind deze percepties mee vormen.
Promotor(en): Bart Van de Putte , Alain Van Hiel
Onderzoek(st)er(s): Fien Geenen
Faculteit(en): Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen , Faculteit Psychologie en Pedagogische wetenschappen
Periode: 2020 - 2024

Omschrijving: Er is heel wat onderzoek in de context van psychotherapie dat het belang van cultureel sensitieve hulpverlening onderstreept, zowel vanuit het perspectief van de therapeut als van de cliënt. Ondanks het erkende belang is er een gebrek aan richtlijnen over de implementatie van cultureel responsieve methoden die een positief effect hebben op zowel procesvariabelen als uitkomstvariabelen. Dit is in het bijzonder van belang bij cliënten uit ethische minderheidsgroepen waar er verhoogde kans is op vroegtijdige uitval en verminderd therapiesucces. Eén van de redenen hiervoor is onvoldoende of (onbedoeld) insensitieve integratie van de etnisch-culturele identiteit van cliënten binnen therapeutische gesprekken. In mijn doctoraat onderzoek ik waarom en hoe deze betekenisvolle gesprekken over de culturele identiteit van een cliënt – i.e. broaching - al dan niet geïntegreerd worden in therapie, en wat de effecten ervan zijn op de therapeutische relatie en de tevredenheid met de therapie.
Promotor(en): Alain Van Hiel , Bart Van de Putte , Piet Bracke
Onderzoek(st)er(s): Hilde Depauw
Faculteit(en): Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen , Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen
Periode: 2020 - 2025

Omschrijving: Louise doet onderzoek naar de arbeidsmarktachterstand van mensen met een migratieachtergrond. Het onderzoek focust hierbij op eerste- en tweedegeneratiemigranten, voornamelijk in België. Met haar onderzoek wil ze de aanwervingskansen van deze personen in kaart brengen en ook drijvers van verschillen in aanwervingskansen tussen mensen met en zonder een migratieachtergrond onderzoeken. Op die manier kan het onderzoek leiden tot concrete beleidsaanbevelingen.
Promotor(en): Stijn Baert , Louis Lippens
Onderzoek(st)er(s): Louise Devos
Faculteit(en): Faculteit Economie en Bedrijfskunde
Periode: 2023 - 2027

Omschrijving: Ethnische minderheden worden vaak geconfronteerd met racisme, wat de kans op mentale gezondheidsproblemen significant vergroot. Nochtans wijst onderzoek uit dat deze groep minder adequate geestelijke zorgverlening krijgt dan de dominante groep. Recent onderzoek toonde het belang van negatieve attitudes en interpersoonlijk racisme aan. Echter, tot nog toe werd de impact van structurele vormen van racisme in de mentale gezondheidszorg amper onderzocht. Dit project bouwt verder op het theoretisch kader ontwikkeld door Fanon en Hook en tracht structureel en cultureel racisme binnen de geestelijke gezondheidszorg bloot te leggen, via een reeks kwalitatieve studies die focussen op de subjectieve ervaring van zowel professionals als patiënten van etnische minderheden.
Promotor(en): Stijn Vanheule
Onderzoek(st)er(s): Lotte Morel
Faculteit(en): Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen
Periode: 2023 - 2027

Omschrijving: In Europa wordt bloed voor transfusie ingezameld bij vrijwillige, onbezoldigde donoren. In het publieke discours wordt bloeddonatie voorgesteld als een daad van burgerschap en solidariteit bij uitstek. Hoewel de bloedvoorziening voldoende is, geeft slechts een klein percentage van de bevolking bloed, en zijn in het bijzonder etnisch-culturele minderheden ondervertegenwoordigd. Voorgaand onderzoek identificeerde een aantal culturele en structurele barrières die minderheden ervaren. Dit project argumenteert dat er teveel klemtoon ligt op donor-gecentreerde benaderingen, waardoor de basisarchitectuur van het bloedcollectiesysteem, als een Westers baken van burgerschap en solidariteit, onvoldoende in vraag wordt gesteld. Hiertoe wordt een vergelijkende studie tussen België en het Verenigd Koninkrijk (2 verschillende bloedcollectiesystemen), opgezet. Hierbij wordt nagegaan hoe etnische minderheden de organisatie van bloedcollectie uitdagen.
Promotor(en): Lesley Hustinx , Pierre Monforte
Onderzoek(st)er(s): Toyah Van der Poten
Faculteit(en): Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen
Periode: 2022 - 2026

Omschrijving: Het hoofddoel van dit onderzoeksproject is een intersectionele analyse van in- en uitsluitingsmechanismen in het hoger onderwijs voor etnische minderheden studenten en studenten uit socio-economisch kwetsbare groepen. Tijdens dit project zullen de onderzoeker(s) barrières & bronnen van steun binnen het hoger onderwijs op een omvattende manier onderzoeken. Daartoe worden twee perspectieven gehanteerd: het agency-perspectief (d.w.z. het perspectief van de student) en het systeemperspectief (d.w.z. het perspectief van de docent en het systeem van hoger onderwijs).
Website onderzoeksproject: https://research.flw.ugent.be/en/projects/diversity-and-inclusion-higher-education
Promotor(en): Wendelien Vantieghem
Onderzoek(st)er(s): Jente De Coninck
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2022 - 2026

Omschrijving: Etnische minderheden zijn nog steeds ondervertegenwoordigd op de hogere functieniveaus van veel organisaties, waaronder ook de publieke sector. Het overkoepelende doel van dit co-gefinancierd project door BelSpo en BO/SA is het onderzoeken van de factoren dat de etnische diversiteit bevordert (en belemmert) bij de federale publieke diensten, zowel tijdens de initiële screeningfases als bij de latere loopbaan en eventuele promotie. Dit zou de federale publieke diensten in staat moeten stellen om hun rekruteringsstrategieën, -procedures en -praktijken te verbeteren en de etnische diversiteit van hun personeelsbestand te verhogen. Hoewel de focus van dit project ligt bij de etnische diversiteit van de federale overheidsdiensten, passen we telkens een intersectioneel perspectief toe in termen van gender, leeftijd, jobniveau, contracttype en andere relevante variabelen.
Promotor(en): Eva Derous , Donatienne Desmette , Pieter-Paul Verhaeghe
Onderzoek(st)er(s): Eva Derous , Pieter-Paul Verhaeghe , Donatienne Desmette , Aylin Kocack , Bert Leysen
Faculteit(en): Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen
Periode: 2023 - 2024

Omschrijving: Lores PhD weerspiegelt de bezorgdheid van het VN-vluchtelingenagentschap (UNHCR, 2013) dat asielinstanties geloofwaardigheidsbeoordelingen zouden baseren op stereotiepe en onjuiste percepties van gender. Haar onderzoek heeft tot doel de gender(on)gevoeligheden in beoordelingen van verzoeken gebaseerd op seksueel of gendergerelateerd geweld (SGG) in de Europese procedure om internationale bescherming te analyseren (verdergaand dan alleen 'verkrachting' als een vorm van SGG). Haar onderzoek zal gegevens verzamelen uit 3 complementaire bronnen: bestaande literatuur, asielinstanties (via rechtspraakanalyse en KAP (Knowledge, Attitudes and Practices) surveys) en verzoekers om internationale bescherming zelf (via kwalitatieve interviews). Deze triangulatie van input zal het inzicht in de verzoekprocedure om internationale bescherming en de genderspecifieke juridische uitdagingen erin vergroten en zal bijdragen tot de verdere theorievorming van asielspecifieke genderstudies.
Promotor(en): Ellen Desmet , Ines Keygnaert
Onderzoek(st)er(s): Lore Roels
Faculteit(en): Faculteit Recht en Criminologie , Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen
Periode: 2021 - 2025

Omschrijving: De noden van personen behorende tot migranten en etnische minderheden (MEM) in een forensisch psychiatrische context zijn, ondanks hun overrepresentatie in die context, lang buiten beschouwing gebleven. In tegenstelling tot de grote hoeveelheid aan evidentie in de reguliere geestelijke gezondheidszorg, blijft het onduidelijk hoe MEM forensische zorggebruikers herstellen en stoppen met het plegen van criminele feiten (cf. Good Lives Model). In deze studie, onderzoeken we MEM forensische zorggebruikers hun perspectief op hun noden, en hoe aan deze noden voldaan kan worden. Daarnaast dragen forensische zorgverleners bij tot het in kaart brengen van veelbelovende praktijken, terwijl ze ook aangeven wat hun professionele noden zijn met betrekking tot de behandeling van MEM forensische zorggebruikers. In een laatste fase zullen deze resultaten internationaal gevalideerd worden door experts in de behandeling van MEM zorggebruikers in een forensisch psychiatrische context.
Promotor(en): Freya Vander Laenen , Stijn Vandevelde
Onderzoek(st)er(s): Marjolein De Pau
Faculteit(en): Faculteit Recht en Criminologie
Periode: 2021 - 2025

Omschrijving: Dit onderzoek heeft tot doel de dekolonisatie in het hoger onderwijs te herconfigureren door middel van een nieuwe kijk op de manier waarop het hoger onderwijs kan worden georganiseerd met betrekking tot toegankelijkheid en kennisproductie. Vlaanderen wordt gekenmerkt door een groeiende diversiteit. Niet alleen het aantal personen met een migratieachtergrond neemt toe, maar ook de interne diversiteit van deze groepen neemt toe. Deze ‘superdiversiteit’ van de bevolking in Vlaanderen is een belangrijke uitdaging voor beleidsmakers en de dienstverlenende samenleving (Noppe et al., 2018). We willen begrijpen wat dekolonisatie kan betekenen binnen de context van de Universiteit Gent, terwijl we dicht bij de perspectieven en ervaringen van studenten met een migratieachtergrond blijven en barrières voor deelname aan het hoger onderwijs in kaart brengen. Daarnaast werken met de diversiteitsgevoeligheid van docenten door leernetwerken te monitoren en te kijken naar rolmodellen en leiderschap.
Promotor(en): Elisabeth De Schauwer
Onderzoek(st)er(s): Yasmine Kaied
Faculteit(en): Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen
Periode: 2022 - 2028

Omschrijving: De Hub Ontwikkelen in Diversiteit wil met sociale innovatie de ontwikkelings- en toekomstkansen vergroten voor alle kinderen, jongeren en volwassenen in Gent. Door diversiteit optimaal te benutten pakken we sociale ongelijkheid in de context van leren aan. De Hub is een ruimte om innovatieve ideeën te laten proefdraaien in kortlopende experimenten die zowel overtuigingen, de visie en het beleid op diversiteit beïnvloeden. De experimenten komen tot stand in cocreatie en door kruisbestuiving van kennis en ervaringen, tussen de Gentse hogeronderwijsinstellingen, Stad Gent, Gentse burgers, instellingen en organisaties. We gaan met de hub van start eind 2021. In tussentijd gaan we aan de slag met proefprojecten en bouwen we de organisatie uit.
Website onderzoeksproject: https://www.ontwikkelenindiversiteit.be/
Promotor(en): Wendelien Vantieghem , Piet Van Avermaet
Onderzoek(st)er(s): Iris Vandevelde , Sofie Beunen , Eva Dierickx
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2019 - 2035

Omschrijving: Dit project onderzoekt convivialiteit vanuit het perspectief van moslimminderheden in België als een alledaagse praktijk waarbij religieus en cultureel verschil wordt overbrugd. Het poogt de Islamitische referentiekaders en ethiek in beeld te brengen die individuen mobiliseren bij het streven naar harmonieus samenleven langsheen religieus verschil. Het project onderzoekt het begrip 'tolerantie' in Islamitische theologische en filosofische teksten met betrekking tot Westerse stedelijke contexten. Deze inzichten worden aangevuld door antropologisch veldwerk. Het project doet empirisch onderzoek naar hoe Belgische moslims ethisch denken en ethische beslissingen nemen bij het streven naar convivialiteit en het zich positioneren op vlak van identiteit. De analyse identificeert onder meer categoriën van ervaringen van succes, falen en obstakels. Op deze manier biedt het onderzoek solide empirisch ondersteunde resultaten over aspecten van moslimleven in Europa die sterk onderbelicht zijn.
Promotor(en): Chia Longman
Onderzoek(st)er(s): An Van Raemdonck
Faculteit(en): Faculteit Letteren en Wijsbegeerte
Periode: 2022 - 2025

Omschrijving: Hoewel de zogenaamde Europese migratiecrisis weergalmt in een steeds vijandiger wordend grensbeleid van de EU en in een antimigrantenretoriek, heeft het ook aanzet gegeven tot allerlei solidariteitsinitiatieven van burgers met migranten over het hele continent. In deze context kwam het thuis opvangen van migranten tot stand als een nieuw, raadselachtig en fascinerend fenomeen. Dit onderzoeksproject beoogt om als een van de eersten een systematische analyse uit te voeren van de gastvrijheidspraktijken - het bieden van onderdak aan huis - en de sterk affectieve familie-achtige relaties (fictieve verwantschapspraktijken) die ontstaan tussen migranten die illegaal zijn gemaakt door de staat en hun gastheren en -vrouwen in de stad in Brussel en Rome.
Promotor(en): Robin Vandevoordt , Lesley Hustinx
Onderzoek(st)er(s): Julija Kekstaite
Faculteit(en): Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen , Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen
Periode: 2021 - 2025

Omschrijving: Mensen zijn gedwongen om hun land te ontvluchten om tal van redenen, en voor sommige is dit omwille van de vervolging die ze vrezen op basis van hun seksuele oriëntatie en genderidentiteit (SOGI). Mijn onderzoek luistert naar de ervaringen van SOGI verzoekers om internationale bescherming in België: in de opvangcentra, bij LGBTIQ+ organisaties en tijdens hun interview met de asiel instanties. Hun ervaringen, verhalen en zelfidentificatie wordt mee vorm gegeven door de mensen en instanties met wie ze in contact komen, en die ze uiteindelijk moeten overtuigen van de geloofwaardigheid van hun SOGI - wat al dan niet past binnen het dominante Westerse LGBTIQ+ discours van de luisteraar-beoordelaar.
Promotor(en): Ellen Desmet , Marlies Casier
Onderzoek(st)er(s): Liselot Casteleyn
Faculteit(en): Faculteit Recht en Criminologie
Periode: 2020 - 2024

Omschrijving: Het STAMINA project (2022-2026) voert onderzoek naar stigma m.b.t. mentale gezondheid bij Vlaamse jongeren met en zonder migratieachtergrond en hoe de school hierin een rol speelt, meer bepaald de sociale relaties met leeftijdsgenoten en leerkrachten, de schoolcultuur, de schoolstructuur en het schoolbeleid inzake mentale gezondheid. Het project wordt gefinancierd door het FWO onder promotorschap van Dr. Fanny D’hondt van de onderzoeksgroep CuDOS (Vakgroep Sociologie) en Dr. Melissa Ceuterick en Prof. Piet Bracke van de onderzoeksgroep Hedera (Vakgroep Sociologie).
Website onderzoeksproject: https://www.ugent.be/ps/sociologie/en/researchgroups/hedera/research-projects/stamina-project.htm
Promotor(en): Piet Bracke , Fanny D'hondt , Melissa Ceuterick
Onderzoek(st)er(s): Lies Saelens
Faculteit(en): Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen
Periode: 2022 - 2026

Omschrijving: Dit doctoraatsonderzoek richt zich op de toegang tot onderwijs, werk en huisvesting voor begunstigden van tijdelijke of internationale bescherming in België. Het tracht obstakels (zowel in praktijk als in beleid) te identificeren die gezinnen tegenkomen in hun poging zichzelf toegang te verschaffen tot onderwijs, werk en/of huisvesting alsook te onderzoeken in welke mate deze obstakels het gevolg zijn van de verschillende beschermingsstatuten waar de gezinnen aan onderhevig zijn. Na het identificeren van deze obstakels worden – waar relevant – verschillen in behandeling geanalyseerd vanuit een non-discriminatie perspectief. Dit onderzoek maakt deel uit van het REFUFAM project “From policy gaps to policy innovations. Strengthening the well-being and integration pathways of refugee families”, een BRAIN-be 2.0 project gefinancierd door Belspo en uitgevoerd door een consortium van onderzoekspartners.
Promotor(en): Ellen Desmet , Robin Vandevoordt , Milena Belloni
Onderzoek(st)er(s): Roos-Marie van den Bogaard
Faculteit(en): Faculteit Recht en Criminologie
Periode: 2021 - 2025