Dierenartsinfo: betere hartscreening voor honden die worden behandeld met chemotherapie

Meer info voor dierenartsen

Doxorubicine is een zeer doeltreffend chemotherapeuticum dat wordt gebruikt bij de behandeling van honden met onder andere lymfoom en hemangiosarcoom met als doel de levenskwaliteit en prognose van de hond te optimaliseren. Een beschreven complicatie bij toedienen van doxorubicine is het ontwikkelen van chemotherapie-geïnduceerde cardiomyopathie (CICM). Dit wijst op het ontwikkelen van onomkeerbare myocardiale schade, waardoor een verminderde pompfunctie (systolische dysfunctie) en potentieel hartfalen (longoedeem, ascites) kan optreden met een slechte levenskwaliteit en prognose tot gevolg. Deze complicatie is uitgebreid beschreven bij humane kankerpatiënten die worden behandeld met een doxorubicine-gebaseerde chemotherapie. Ook bij honden werd doxorubicine gerapporteerd als potentieel cardiotoxisch met verminderde pompfunctie en hartfalen tot gevolg, maar hierover zijn momenteel weinig wetenschappelijke studies gepubliceerd. Daarnaast zijn er momenteel geen richtlijnen beschikbaar over de cardiale monitoring en opvolging van honden behandeld met een doxorubicine-gebaseerd chemotherapie protocol (CHOP protocol, doxorubicine-carboplatine therapie, doxorubicine monotherapie…).

WAT IS DE DOELSTELLING VAN DIT PROJECT?

In de humane geneeskunde worden geavanceerde echocardiografische metingen (twee-dimensionele speckle tracking echocardiografie, 2D-STE) gebruikt voor vroege detectie van CICM. Met deze techniek kunnen subtiele veranderingen in de pompfunctie van het hart worden waargenomen alvorens deze detecteerbaar zijn op standaard echocardiografie.

Het doel van deze studie is om na te gaan of 2D-STE ook bij de honden die doxorubicine-gebaseerde chemotherapie krijgen bruikbaar kan zijn voor vroege detectie van CICM met als doel vroeger te kunnen ingrijpen en hierdoor de prognose te kunnen verbeteren.

Daarom is het belangrijk om CICM in een vroeg stadium te kunnen detecteren, zodat de pompfunctie kan worden ondersteund en het chemotherapie protocol op individuele basis kan worden aangepast.

DEELNAME AAN HET PROJECT

Door de eigenaars van uw patiënten behandeld met een doxorubicine-gebaseerde chemotherapie protocol te informeren over dit project draagt u bij aan het verbeteren van de diagnose van CICM bij honden. Hun deelname kan waardevolle informatie verschaffen die in de toekomst kan leiden tot een betere prognose en levenskwaliteit voor honden die te maken krijgen met deze complicatie.  

Bij deelname aan dit project zal uw patiënt, in overleg met de oncoloog en cardioloog, periodieke hartonderzoeken ondergaan. Echocardiografie zal worden uitgevoerd voor de toediening van elke doxorubicine dosis. Daarbij zal ook een elektrocardiografie, cardiaal troponine I meting en bloeddrukmeting worden uitgevoerd.

Deelname aan dit onderzoek betekent dat uw patiënt tijdens en na de kankerbehandeling uitvoerige en gratis opvolging geniet. Als dierenarts van een betrokken hond, krijgt u gedetailleerde informatie over de gezondheidstoestand van het dier, evenals advies en ondersteuning van ons gespecialiseerd team gedurende het volledig onderzoeksproces. Indien gewenst, kan de chemotherapie door uzelf worden toegediend en gemonitord zoals u gewoon bent (zie lager).

Uw medewerking is van onschatbare waarde in ons streven naar een beter inzicht en vroegtijdige detectie van CICM bij honden. 

BENT U GEÏNTERESSEERD IN EEN SAMENWERKING?

Dit kan op verschillende manieren:

• U hebt een patiënt gediagnosticeerd met kanker en plant een behandeling met doxorubicine-gebaseerde chemotherapie (CHOP protocol, doxorubicine-carboplatine therapie, doxorubicine monotherapie…): u kan contact opnemen met ons team voor planning van cardiale baseline screening via khd@ugent.be, gitte.mampaey@ugent.be of telefonisch via het secretariaat 09/264 77 00, die moet plaatsvinden vooraleer de eerste dosis doxorubicine wordt toegediend. De chemotheratietoediening alsook de opvolging van de patiënt kan, indien gewenst, bij u in de praktijk gebeuren, waarbij de patiënt 1 dag voorafgaand aan de toediening van de volgende dosis doxorubicine telkens op controle komt op de faculteit bij een specialist cardiologie. Alternatief kan u ervoor verkiezen om de doxorubicine toe te laten dienen op de faculteit, na het hartonderzoek, waarbij u de rest van het chemoprotocol zelf toedient.

• U hebt een patiënt een vermoeden van kanker / gediagnosticeerd met kanker en verwijst graag door voor volledige behandeling en opvolging: maak een afspraak op de dienst oncologie voor bespreken van het gepaste behandelingsschema. Dit kan telefonisch via het secretariaat 09/264 77 00. Onze internist / oncoloog neemt met het cardiologie team contact op voor het uitvoeren van de cardiale screening en opvolging indien de behandeling toediening van doxorubicine omvat.

Bij vragen en/of onduidelijkheden, neem zeker contact op met ons team van specialisten via cardiologie.khd@ugent.be.