Prof. dr. Ellen Wayenberg
Vraag & antwoord
Waar gaat jouw onderzoek over?
Mijn onderzoek draait rond hoe overheden functioneren. Daarbij focus ik op hun directe interventies naar de burger toe (zoals via een verplichte avondklok in crisistijd of het promoten van beroepsonderwijs) maar primair op hun bestuurlijke keuzes die de organisatie en werking van het overheidsapparaat betreffen (zoals via meer digitalisering of het inroepen van expertkennis).
Vooral het design en de evaluatie van het overheidsfunctioneren interesseren me. Zo wil ik meer weten over hoe publieke kwesties en keuzes tot stand komen, of ze echt innovatief zijn, welk effect ze (kunnen) hebben en waarom (niet).
Waarom is jouw onderzoek maatschappelijk relevant?
Overheden hebben een grote impact op ons leven. Iedereen komt ermee in contact. Burgers (en zeker de jongere generaties) moeten zich daar bewust van zijn maar ook weten dat en hoe zij mee een rol spelen en verantwoordelijk (kunnen) zijn voor beleid en bestuur.
Vandaar is wetenschappelijk opgebouwd ‘evidence’ rond overheidsfunctioneren cruciaal. Want vandaag wordt (te) vaak en/of snel een oordeel geveld over het overheidsoptreden en dat is niet altijd stevig gefundeerd. Zoals ingeval individuele belangen en denkframes een collectieve reflex overrulen die net de kern uitmaakt van (ons) democratisch besturen.
Vanwaar de interesse in dat onderwerp?
“Het leven kan alleen achterwaarts begrepen worden, maar het moet voorwaarts worden geleefd.” Hiermee maakte de Deense filosoof Kierkegaard ook een interessante bestuurskundige reflectie. Want overheden moeten elke dag vooruit, realiseren nieuw beleid en bestuur, zo goed mogelijk in balans met zichzelf en hun omgeving. En de ene keer lukt dit, met getackelde issues en tevreden burgers tot gevolg, een andere keer totaal niet.
Hoe het ook zij, hun verdere leven in de publieke wereld zal gebaat zijn met gedegen inzicht in de werking van beleid en bestuur. En precies tot zo’n leren en kennis genereren draag ik graag bij.
Wat heb je al vooral in praktijk bestudeerd?
Veel van mijn empirisch werk omsluit wat zich afspeelt op en rond de lokale bestuurslaag. Steden en gemeenten hebben een unieke positie die hen tegelijk heel vitaal en kwetsbaar maakt. Als buitenste laag van die denkbeeldige overheidslasagne staan ze dicht bij de burger. Ze vangen maatschappelijke signalen en noden op voor anderen dit doen. Maar tegelijk kunnen andere actoren/besturen sterk hun actieruimte en capaciteit mee bepalen.
Lokale besturen balanceren in beleid constant tussen hun kracht en kwetsbaarheid. Ook op andere bestuurslagen worden overheden zo uitgedaagd, waaraan ik de voorbije jaren steeds meer aandacht gaf. En daarbij omsluit mijn werk verschillende beleidsdomeinen, zowel binnen als buiten België/Vlaanderen.
Wat hoop je nog te bereiken binnen jouw academische carrière?
Via mijn werk bouw ik graag verder mee aan het verwerven van kennis en kunde rond publiek bestuur en beleid, zowel in België/Vlaanderen als wereldwijd. En dit bij onze studenten BPM maar evenzeer bij burgers die zich hierin om professionele of persoonlijke redenen willen bekwamen.
Wetenschappelijke knowhow delen rond theoretische constructen en empirische vaststellingen is daarbij cruciaal. Net zoals het aanreiken van bruikbare tools en instrumenten om aan gedegen beleids- en bestuurskundige analyses en assessments te kunnen doen.
Wat is het eerste wat je doet wanneer er onverwacht een gaatje vrijkomt in je agenda?
Fantaseren over wat mijn dierbaren aan het doen kunnen zijn en glimlachen rond mogelijke scenario’s.
Welk verborgen talent heb je?
Ik zie dat steeds meer ontluiken bij mijn twee zoontjes, zalig! :-)
Hoe zouden collega’s jou omschrijven?
Dit laat ik graag aan hen over. :-)