Fonds TWINS
De onderzoeksgroep 'Verloskunde en Prenatale Diagnostiek' voert binnen deze onderzoekslijn studies uit naar het onderscheid tussen erfelijkheid en omgeving bij tweelingen.
Fonds TWINS promoot het wetenschappelijk onderzoek naar en voor meerlingen en beheert. Dat register houdt sinds 1964 gegevens bij van alle meerlingen die in Oost-Vlaanderen worden geboren. Alle Oost-Vlaamse materniteiten werken mee, meer dan 98 procent van de meervoudige geboortes wordt geregistreerd. Het Meerlingenregister is uniek in de wereld. Voor onderzoekers bevat het een schat aan informatie over meer dan 10.000 meerlingen.
Data- en staalcollectie
Het register heeft verschillende unieke kenmerken: het is population-based en de data/ stalen worden prospectief verzameld, wat lange termijn studies mogelijk maakt.
Het belang van meerlingenstudies
Het DNA van eeneiige tweelingen is identiek. Twee-eiige tweelingen zijn, net zoals broers en zussen, genetisch voor de helft gelijk. Door de gegevens van eeneiige en twee-eiige meerlingen te vergelijken, krijgen onderzoekers inzicht in welke rol erfelijke aanleg (nature) en omgevingsinvloeden (nurture) spelen.
Als blijkt dat erfelijkheid niet zo groot is, kunnen we de beïnvloedende omgevingsfactoren opsporen en ingrijpen om bepaalde ziektes te voorkomen.
We kunnen ook alleen maar twee-eiige tweelingen onderzoeken, bijvoorbeeld om de oorzaken van een meerlingzwangerschap te achterhalen. Zo hebben we al ontdekt dat het krijgen van twee-eiige tweelingen erfelijk is bepaald.
Lopende onderzoeksprojecten
Onderzoek naar factoren die een invloed hebben op borstkanker en eierstokkanker
De studie werd opgezet door een onderzoeksgroep in Noorwegen. In deze studie wenst men het genetisch profiel van het BRCA1 gen van verschillende populaties, waaronder ook eeneiige tweelingen, in kaart te brengen. DNA analyses naar het BRCA1 gen worden uitgevoerd. Hiervoor maakt men gebruik van een stukje placenta weefsel dat afgenomen werd bij de geboorte.
Door de resultaten van het DNA onderzoek te vergelijken binnen 1 tweelingpaar, kan men genetische invloeden en omgevingsfactoren van elkaar onderscheiden. Deze resultaten zouden meer inzicht kunnen geven in welke factoren genetisch bepaald zijn of eerder gelinkt aan omgeving met betrekking tot het ontwikkelen van borst- of eierstokkanker.
- onderzoekers: Per Lønning (Noorwegen) en Steven Weyers (UGent)
Samenwerkingsverbanden
Het fonds Twins onderhoudt het register en promoot het wetenschappelijke onderzoek naar meerlingen. Twins is een joint venture tussen de universiteiten van Gent, Leuven, Hasselt en Maastricht. Het UZ Gent huisvest het register.
Aanvraag tot samenwerking
Elke onderzoeksgroep die interesse heeft om gebruik te maken van de data of de stalen, kan hiervoor een aanvraag indienen bij de voorzitter van Fonds TWINS nl. prof. dr. Steven Weyers. Elke aanvraag wordt besproken op de wetenschappelijke raad, waarbij de doelstelling, mogelijke overlap met andere studies, logistiek en financiële aspecten van de studie bediscussieerd worden. Na goedkeuring van de wetenschappelijk raad kan de onderzoeksgroep de studie indienen bij het ethisch comité UZ Gent voor ethische goedkeuring.
In de prijzen gevallen
Op het jaarlijks internationale tweelingcongres (TWINS ISTS) werd Fonds TWINS tijdens de editie van 2021 goed vertegenwoordigd. Naast de werking van het Oost-Vlaams Meerlingenregister werden ook twee lopende projecten toegelicht: de Zuid-Koreaanse studie over de detectie van somatische mutaties in het tweelingproces en de Nederlandse studie over de in utero invloed op DNA methylatie bij tweelingen. Deze internationale onderzoeksgroepen maken gebruik van de data verzameld door Fonds TWINS en vielen in de prijzen.
Publicaties
Vragen?
Het TWINS studieteam staat in voor de dagelijkse organisatie en opvolging van Fonds TWINS.
09 332 29 14
twins@uzgent.be