Afgestudeerden aan het woord
Mogelijk ben je reeds geconfronteerd met de vraag naar het nut van een opleiding filosofie of moraalwetenschappen? Naast het aanbod van een heel brede basisopleiding en een duidelijke persoonlijke verrijking, willen we uiteraard dat het profiel van onze afgestudeerden aansluiting kan vinden op de arbeidsmarkt. Een vaste groep afgestudeerden vindt jaarlijks de weg naar het onderwijs (onder meer voor vakken als filosofie, geschiedenis en zedenleer). Daarnaast toont de beroepenlijst van onze afgestudeerde filosofen en moraalwetenschappers vooral een grote diversiteit aan functies en professionele bezigheden.
Hieronder gaan enkele oud-studenten in op hun beroepskeuze, de aansluiting met hun opleiding en de manier waarop de opleiding heeft bijgedragen tot hun carrière. Ze hebben het ook over hoe ze op hun studietijd terugkijken en sommigen wagen zich aan een woordje advies voor jongeren die wijsbegeerte of moraalwetenschappen overwegen (of voor ouders die vreemd opkijken wanneer zoon- of dochterlief met deze keuze op de proppen komt).
Binnenkort vind je hier nog meer ervaringen en verhalen van oud-studenten, hou deze pagina dus in de gaten!
Wijsbegeerte
Anneleen Callewaert, afgestudeerd in 2011
Content-manager, CUTESolutions, Gent
Als content-manager ontwikkel ik managementopleidingen voor grote organisaties. Ik ben gespecialiseerd in het aanpakken van changeprojecten aan de hand van gewoontevorming.
“Filosofie studeren?! Wat ga je daar mee doen?” Het was 10 jaar geleden ongetwijfeld de vraag die ik het vaakst te horen kreeg; een vraag die me deed twijfelen aan alles maar me na verloop van tijd steeds meer zelfzeker maakte. Want ja, ik durfde m’n gevoel te volgen en koos voor een richting die me oprecht interesseerde. Het was een sprong in het duister, maar één die me als mens zo fundamenteel veranderde dat ik mijn 18 jarige zelf er nog steeds enorm dankbaar voor ben. Naar mijn gevoel is mijn visie op de wereld doordachter, ben ik als persoon gegroeid, durf ik anderen en mezelf kritisch confronteren. Ik sta nu minder snel met m’n mening klaar, want je weet nooit dat er ergens wel een goed tegenargument bestaat. En ingewikkelde zaken schrikken me minder af, want eens je Wittgenstein hebt doorgrond, zal je de rest ook wel aankunnen zeker?
Doordat ik wijsbegeerte heb gestudeerd, heb ik vaak een andere kijk op de wereld, wat zeker van pas komt in een creatieve omgeving. Daarnaast gebruik ik dagelijks de wetenschappelijke inzichten die ik heb verkregen tijdens mijn opleiding: Wat is een bruikbaar onderzoek? Hoe werkt de psyche van de mens? Hoe toon ik aan dat die redenering nergens op slaat? …
Toegegeven, met m’n diploma pas op zak, heb ik het even moeilijk gehad. Ik heb 6 maanden gezocht naar werk. Niemand wou me aannemen. Dat lag zeker niet volledig aan mijn studiekeuze maar wel aan het feit dat ik geen ervaring had op de arbeidsmarkt! Dus ging ik op zoek naar een manier om ervaring op te doen. Aan de hand van een IBO-contract (= individuele beroepsopleiding) ben ik aan de slag gegaan in een klein opleidingsbureau in Gent: CUTESolutions. Als pas afgestudeerde filosoof, moet je je diploma gewoon zien als een masterdiploma waar je nog zoveel wegen mee kan inslaan & een organisatie vinden die open-minded genoeg is om te kijken naar de persoon die achter je diploma zit!
Eén advies aan alle toekomstige filosofen: durf je eigen leven leiden! Jij bepaalt jouw toekomst. Neem het in handen, want het leven is nu éénmaal onzeker, of je nu studeert voor ingenieur of filosoof. Nu, bijna 10 jaar later, krijg ik nog uitsluitend positieve reacties te horen als ze me vragen naar mijn studies. Niemand stelt je nog in vraag, eens je je bewezen hebt. En dat heb je voor een groot stuk zelf in handen!
Nils De Ridder, afgestudeerd in 2011
Adviseur logistieke cel van de Privacycommissie
In mijn functie hou ik me vooral bezig met overheidsopdrachten en projectbeheer. Daarnaast maak ik ook deel uit van het team achter ‘ik beslis’, het jongerenproject van de Privacycommissie. In tegenstelling tot wat heel wat mensen zeggen, kan je heus wel aan een serieuze job geraken met een diploma Wijsbegeerte. Omwille van mijn diploma Wijsbegeerte ben ik, zonder zelf eerst te solliciteren, gecontacteerd geweest. Men was op zoek naar iemand met een sterk analytisch denkvermogen die zelfstandig en probleemoplossingsgericht kan werken. Vaardigheden waarvan men dacht deze bij een filosoof terug te kunnen vinden. Nu, bijna 4 jaar later, kan ik enkel maar bevestigen dat ik deze vaardigheden dankzij mijn opleiding als filosoof echt ontwikkeld heb en dat mijn werkgever bij elke evaluatie deze vaardigheden als sterk punt benadrukt. Ik ben er dan ook van overtuigd dat de echte kracht van de opleiding Wijsbegeerte, naast de kennis die studenten verwerven, vooral ligt in de vaardigheden die zij doorheen de studie ontwikkelen. En voor zij die zouden twijfelen over de kracht van een filosofiediploma… ondertussen werkt er een tweede filosoof bij de Privacycommissie!
Ik heb na mijn studie Wijsbegeerte nog een extra jaar gestudeerd om een master in de bedrijfseconomie te behalen.
Een keuze voor een studierichting zoals Wijsbegeerte is niet evident omdat veel mensen de perceptie hebben dat je met dit diploma niets kan doen. Toch mag dit je niet afschrikken om de studierichting aan te vatten. Het is absoluut niet waar dat een diploma Wijsbegeerte geen enkele waarde op de arbeidsmarkt zou hebben. Wie de studie Wijsbegeerte afwerkt, zal merken een volwaardige academische opleiding genoten te hebben. Bij de wijsbegeertestudent wordt, in vergelijking andere academische opleidingen een alternatief denkkader ontwikkeld. In combinatie met een sterke ontwikkeling van vaardigheden zoals zelfstandig werken en analytisch denkvermogen, onderscheidt de filosoof zich in positieve zin op de arbeidsmarkt van bijvoorbeeld de doorsnee econoom of jurist.
Wouter Trappers, afgestudeerd in 2003
Information management consultant bij Deloitte, een groot consultancy bedrijf.
Mijn job bestaat eruit om organisaties te adviseren over de stappen die ze kunnen zetten om hun beheer eerder te baseren op inzichten die voortvloeien uit de analyse van data, dan op basis van louter buikgevoel. Naast het verkopen van deze projecten, behoort ook het implementeren van technologie oplossingen in dit werkveld tot mijn taken.
Tijdens mijn opleiding filosofie had ik volop de kans om kennis op te doen over heel diverse domeinen – van esthetica over ethiek, meta-fysica, epistemologie en paraconsistente logica tot politieke filosofie. Dit vereiste een groot inlevingsvermogen in verschillende systemen en standpunten, en leerde me snel premissen te ontwaren en gevolgtrekkingen te verifiëren.
Ik ben van mening dat de filosoof een aantal vaardigheden ontwikkelt die een unieke combinatie vormen. Deze vormen zonder twijfel een grote meerwaarde voor elke organisatie: analyse van ingewikkelde teksten, het begrijpelijk verwoorden van complexe concepten en dit met als vertrekpunt steeds fundamentele vragen over de werkelijkheid, schoonheid, goedheid, de menselijke aard.
Het eerste waar filosofen het over oneens zijn, is de vraag wat filosofie is en zou moeten zijn. Net zo’n avontuurlijke studie houdt alle opties open, scherpt de kritische geest aan en sterkt het vermogen om een overtuigend betoog logisch op te bouwen, aangepast aan het publiek. Dus ook het betoog dat uw toekomstige werkgever zal overtuigen van de capaciteiten en motivatie van de filosoof (m/v) die hij voor zich heeft.
Bram Van Moorhem, afgestudeerd in 2000
Als mensen vragen wat ik doe, antwoord ik ‘creatief denken’ bij gebrek aan een welomlijnd jobprofiel. Ik werk als copywriter en conceptueel denker in de reclamewereld, maar ben daarnaast ook musicus, producer en artistiek leider van een muziekensemble. Dat doe ik allemaal als zelfstandige. Ik heb mijn eigen bedrijf – onafhankelijkheid van geest is me nogal dierbaar. In de reclamewereld los ik problemen op in een commerciële context: ik bedenk concepten en campagnes voor uiteenlopende cliënten. De problemen zijn uiteraard minder abstract dan wijsgerige vraagstukken en de deadlines zijn doorgaans veel korter, maar verder zie ik wel parallellen tussen wat ik nu doe en waar ik voor opgeleid werd: schrijven en denken op het scherpst van de snee. Vijf verschillende perspectieven tegelijk overzien, grote hoeveelheden informatie verwerken, snel verbanden leggen of argumenten tot op het bot analyseren – het zijn vaardigheden die ik elke dag gebruik.
Als je niet kiest voor een academische carrière, zal je waarschijnlijk extra skills moeten ontwikkelen. Je hoeft je niet meteen in te schrijven voor een bachelor Rechten, je kan ook gewoon dingen doen. Zelf leerde ik schrijven als journalist, entertainen door op een podium te gaan staan of ondernemen door een paar keer flink te falen.
In tegenstelling tot de gangbare opinie, lijkt het me absoluut geen probleem om deze studie te beginnen zonder helder jobdoel. Mijn enige ambitie als achttienjarige was simpelweg ‘leren nadenken’. Gaandeweg wordt het wel duidelijk welke kant je op wil na dat diploma. Zuivere contemplatie ligt wat moeilijk op de jobmarkt.
Welke professionele richting je achteraf ook uitgaat, wijsbegeerte biedt je minstens twee grote voordelen. Ten eerste krijg je de tools om zelfstandig elk onderwerp onder de zon kritisch te onderzoeken. Dat is niet niks. En ten tweede is filosofie een katalysator die zowat elke beroepskeuze gaat verdiepen of verbreden. Moeilijk uit te leggen aan niet-filosofen, maar wijsbegeerte is vooral een attitude die niet alleen je loopbaan, maar je hele verdere leven kan verrijken. En dàt lijkt me nog het meest zinvolle argument voor deze bijzondere studierichting.
Wouter Woussen, afgestudeerd in 2001
Journalist voor De Standaard
Toen ik er als 17-jarige voor koos om wijsbegeerte te gaan studeren, deed ik dat (uiteraard) omdat ik geïnteresseerd was in filosofie, maar wat ook meespeelde was het feit dat er niet meteen een beroep aan vast hangt. De meeste filosofen studeren niet af om meteen een koperen bord naast de deur te hangen met het opschrift 'filosoof'. Dat vond ik geruststellend. Ik zou pas jaren later een vak moeten kiezen en ik zou in tussentijd veel bijleren dat later van nut kon zijn. Ik had het gevoel dat ik tijd kocht zonder tijd te verliezen.
Dat uitstel heeft geholpen, want mijn keuze voor journalistiek een paar jaar later was heel bewust. Tijdens mijn studie wijsbegeerte schreef ik voor Schamper, daarna volgde ik een opleiding journalistiek (aan Erasmus in Brussel en na een paar jaar bijklussen en freelancen kon ik vast aan de slag bij De Standaard.
Er zijn wel wat journalisten die ook wijsbegeerte gestudeerd hebben. Als journalist is het interessant om iets anders gestudeerd te hebben dan journalistiek en wijsbegeerte is geen slechte keuze. Dat je als filosoof een fundamenteel ander soort journalist zou zijn, denk ik niet. Ik denk dat je een interessanter interview kunt doen met Etienne Vermeersch, Ruben Mersch of Peter Singer als je bij de eerste ooit mondeling examen hebt afgelegd, met de tweede hebt gestudeerd en de derde hebt gelezen onder de deskundige leiding van Freddy Mortier, maar dat soort interviews gebeurt nu ook niet zo vaak.
Wellicht zijn filosofen goed in het herkennen van redeneerfouten, maar dat zijn veel van mijn collega's. De belangrijkste parallel tussen mijn studie en mijn vak, is dat filosofen vaak generalisten zijn, net als veel journalisten. Filosofie gaat dikwijls over meer dan over filosofie. Er is wetenschapsfilosofie, politieke filosofie, toegepaste ethiek... Een wetenschapsfilosoof is meestal geen wetenschapper en toch mag hij fundamentele kritiek geven op wat wetenschappers doen. Als filosoof leer je dat je iets slims kunt zeggen over een vakgebied dat het jouwe niet is.
Moraalwetenschappen
Eline Cautaerts, afgestudeerd in 2011
Educatief medewerker rond bio-ethische thema’s bij vzw De Maakbare Mens.
Mijn job is een combinatie van onderzoek (campagnes ondersteunen), mensenwerk (vrijwilligers, externen) en redactie (nieuwsbrieven, webteksten, opiniestukken). Na een thesis in de bio-ethiek ben ik als vrijwilliger bij De Maakbare Mens terecht gekomen. Naderhand is het door een gelukstreffer mijn job geworden. Ze sluit uitzonderlijk goed bij mijn opleiding aan, dat beschouw ik als een voorrecht.
Op mijn opleiding kijk ik enkel met een positief gevoel terug. Mogen gaan studeren is een luxe en kunnen kiezen voor de richting waar je hart ligt, nog meer. Ik vier nu nog altijd Nieuwjaar met mijn klasgenoten van toen, maar (en dat is misschien belangrijker): het heeft me gemaakt tot wat ik nu ben. Nieuwsgierig, genuanceerd en een meester time-manager. Daarnaast zijn heel wat van de mensen waar ik nu mee werk, ooit mijn lesgevers geweest. Op die manier draagt mijn opleiding ook wel aan een vlotte professionele werking bij.
Ik geloof in het 2-2 principe. De eerste 2 jaar van je opleiding, moet je studeren en wel zo hard als je kan. Als er geschift wordt, zorg dat je mee bent. Als het moeizaam loopt, zoek ondersteuning. In de laatste 2 jaar: bouw een cv op. Ondertussen kan je inschatten wat de studielast is en hoe je je moet organiseren. Verlies je studie niet uit het oog maar doe dingen die je een rijker mens maken: studentenvertegenwoordiging, taallessen, vrijwilligerswerk, jobs, feestjes, cultuur,… Praat met mensen en bouw een netwerk.
Je maakt je opleiding precies zo mooi als je zelf wilt, wees ambitieus en ga voor het allerbeste.
Nele Maes, afgestudeerd in 1986
Beleidsmedewerker Directie Onderwijsaangelegenheden, Afdeling Studentenadministratie en Studieprogramma’s, UGent
Ik werk aan de administratie m.b.t. het universitair onderwijs. Concreet houdt dat in dat ik beleidsteksten lees en schrijf. Ik werk rond de gelijkwaardigheid van buitenlandse diploma’s behandelen en ben redacteur van webpagina’s. Daarnaast houdt mijn functie in dat ik deelneem aan vergaderingen, lezingen bijwoon, …
Via netwerken ben ik bij mijn job terechtgekomen. Mijn collega’s hebben masterdiploma’s uit verschillende disciplines: geschiedenis, archeologie, bio-ingenieurswetenschappen, klassieke filologie, criminologie, politieke en sociale wetenschappen, … . Ik maak dus deel uit van een multidisciplinair team waar we veel van elkaar blijven leren.
Omdat ik over een masterdiploma beschik, werk ik op A-niveau, waardoor ik een relatief hoog inkomen heb. Mede daardoor kan ik het mij permitteren om deeltijds te werken en mijn passies naast mijn werk te beoefenen in mijn vrije tijd.
Vooral het diverse vakkenpakket uit uiteenlopende gebieden sprak mij aan; we kregen naast filosofie en ethica ook psychologie, antropologie, logica, biologie, geschiedenis, … een zeer breed vormende opleiding dus. Dat vond ik een groot pluspunt. Door mijn opleiding heb ik geleerd de zaken te bekijken vanuit verschillende standpunten. Dit is niet enkel dankbaar voor mijn werk maar ook voor mijn leven buiten het werk.
Studeer wat je graag zou studeren en denk niet teveel na over wat je met je diploma zal doen. Veel werkgevers (zeker bij de overheid) willen een masterdiploma, maar welke specifieke studie je gedaan hebt, speelt een ondergeschikte rol. Je kunt dus maar beter studeren wat je aanspreekt.
Probeer tijdens en na je studies vooral veel te netwerken om een geschikte job te vinden en ga niet enkel via de klassieke kanalen solliciteren.
Linda Van Pottelbergh, afgestudeerd in 1982
Ere-lerares N.C. zedenleer in het Provinciaal onderwijs Oost Vlaanderen (sinds 2009).
Ik gaf gedurende 22 jaar les in de derde graad van het technisch en beroepsonderwijs. Ik ben medeauteur van het leerboek " Durf te denken" voor het vak N.C. Zedenleer.
De leerlingen werden in mijn lessen geconfronteerd met de actuele problemen in onze maatschappij zoals euthanasie, abortus en het toenemend geweld in onze samenleving. Mijn lessen steunden op het basisprincipe Vrij Onderzoek. De actualiteit analyseren was in elke les een startpunt. Er werd veel achtergrond info gegeven waarna een analyse gemaakt werd van de morele problemen in de samenleving. De leerlingen werden met respect behandeld en kregen een luisterend oor voor hun eigen problemen en hun jongerencultuur. Seksuele voorlichting en omgaan met relaties gaf hen steun en vertrouwen voor de toekomst.
Ik ben afgestudeerd als werkstudent met grote onderscheiding in de Moraalwetenschappen en het Aggregaat Moraalwetenschappen.
Onderwerp master scriptie: Nieuwe ontwikkelingen in de waardentheorie en toegepast op de lessen N.C. Zedenleer.
Gedurende meer dan 10 jaar heb ik begeleiding gegeven aan de studenten Aggregaat Moraalwetenschappen en Wijsbegeerte.
De studie Moraalwetenschappen was voor mij een zeer goede basis om les te geven als lerares N.C. Zedenleer.
Volg dagelijks de actualiteit en informeer je over de morele problemen in onze samenleving. Kijk met een open visie naar de wereld en vorm jezelf tot een vrijdenker met een kritische geest. Lees veel (wetenschappelijke) analyses omtrent morele problemen. Laat de opstellen uit de humaniora achter je en leer jezelf goede wetenschappelijke teksten schrijven.
Annelies Wauters, afgestudeerd in 2014
Leerkracht zedenleer in 3de graad secundair
Doordat we in onze opleiding gestimuleerd werden om kritisch en zelfstandig na te denken probeer ik nu hetzelfde te doen bij mijn leerlingen. Uit ervaring weet ik namelijk dat kennis en inzichten dan veel beter worden onthouden. Daarnaast gaf de opleiding mij voldoende kennis over verschillende ethische problemen. Die kennis kan ik nu ook in mijn lessen gebruiken en bespreken.
Mijn masterscriptie ging over kinderboeken over donorconceptie. Specifiek hebben we een ethische analyse gemaakt van alle Engelstalige kinderboeken die er tot dan toe over dat onderwerp te vinden waren. Wie komt er in de verhalen voor? Hoe worden deze personen (bijvoorbeeld de spermadonor) omschreven? Welke woorden worden er gebruikt? Welke morele betekenissen worden er zo aan de jonge lezertjes doorgegeven? Welke illustraties worden er gebruikt? Enz.
Ik volgde na mijn opleiding moraalwetenschappen de specifieke lerarenopleiding (SLO) aan de UGent (afgestudeerd in 2015).
Tijdens mijn volledige opleiding heb ik ook een weekendjob uitgeoefend een tijdens de grote vakanties een vakantiejob. Mits voldoende planning en voorbereidingen tijdens de week lukt dit zeker!
Ik kwam uit de humane wetenschappen en zocht een opleiding die daarop verder bouwde. Ik koos om twee redenen voor moraalwetenschappen: interesse en latere beroepskeuze. Deze richting interesseerde mij enorm. Daarnaast wou ik ook heel graag leerkracht worden binnen de humane wetenschappen.
Er is veel diversiteit in onderwerpen en vakken. Dat vind ik één van de sterke punten van de opleiding. Op die manier krijg je op verschillende vlakken een basisopleiding (economie, politiek, sociologie,...). Daarnaast zijn er, zeker naarmate de opleiding vordert, heel wat richtingspecifieke vakken die interessante onderwerpen behandelen: genocide, soorten moraal, onderzoeksmethoden, enz. Na de opleiding heb je dus zowel een uitgebreide basiskennis alsook veel kennis over specifieke moraalwetenschappelijke problemen en studies. Een ander sterk punt is de persoonlijke begeleiding van studenten door de professoren. Doordat er vaak met kleine groepen gewerkt, is het gemakkelijker om studenten te begeleiden en eventueel bij te sturen. Ook de aanspreekbaarheid van de professoren in deze opleiding is groot. Studenten kunnen na de les steeds met vragen of opmerkingen bij de prof terecht.
Je moet deze opleiding zeker volgen indien je geïnteresseerd bent in ethische problemen en humane wetenschappen! Deze richting stimuleert een kritische houding en helpt je om op een doordachte manier je mening te onderbouwen en formuleren. Mensen die graag nadenken over zulke onderwerpen worden in deze opleiding hier verder in uitgedaagd.