UGent werkt met vijf innovatieve GTI-projecten mee aan een slim en duurzaam West-Vlaanderen
(15-04-2024) Het GTI-mechanisme mobiliseert Europese middelen voor regio’s met een duidelijke regionale strategie om concrete maatschappelijke uitdagingen aan te pakken.
Het gaat om thema’s als offshore energy, duurzame productie, voedselverwerking en recyclage. De UGent zal de komende jaren met 5 innovatieve onderzoeksprojecten meewerken om duurzaamheid en ‘smart economy’ te ontwikkelen in een doorgedreven samenwerking met het West-Vlaamse bedrijfsleven en de publieke sector.
GTI West-Vlaanderen
De ‘Geïntegreerde Territoriale Investering’ is een concept geïntroduceerd door de Europese Commissie dat binnen het Europese programma EFRO Vlaanderen wordt toegepast. Een GTI vormt een aparte enveloppe aan Europese middelen gekoppeld aan een specifieke regionale strategie. Zo werd aan het economisch beleidsplan dat het economisch agentschap van de Provincie West-Vlaanderen, POM West-Vlaanderen, uittekende een budget van 25,7 miljoen euro aan Europese middelen toegekend.
Vijf UGent-projecten
De geopolitieke actualiteit heeft de grote uitdagingen betreft het opschalen van hernieuwbare offshore energie om klimaatneutraliteit te bereiken in Europa tegen 2050 enkel doen toenemen. Kenmerkend in de Noordzee, net zoals op andere locaties in Europa (en verder weg), is de hoge bezettingsgraad door een veelheid van gebruikers, waardoor het optimaal gebruik van de zee essentieel is. Om aan de groeiende marktnoden te voldoen, investeert de regio in testinfrastructuur op zee (het maritiem testplatform Blue Accelerator voor de kust van Oostende). Met het project Test@Sea zal deze testcapaciteit verder worden uitgebreid, ook dieper in zee.
De ligging aan de Noordzee geeft ook een boost aan een andere sterk ontluikende industrie: de dronesector. Drones zullen een belangrijke rol spelen voor duurzaam en structureel transport op langere afstand. Een van de toepassingen van die luchtbruggen is bijvoorbeeld gericht op de werking en onderhoud van offshore windmolenparken. Daarvoor moet men landings- en take off-platformen, zogenaamde ‘vertiports’, bouwen. Het project VERTIPORTS focust op zaken die nodig zijn voor het opzetten van een ‘future proof’ operationele luchtbrug: drones verder en langer laten vliegen (is waterstof een valabele energiebron voor drones?), drones in alle weersomstandigheden laten opereren (wat werkt bij regen en wind?) en hoe kan dit alles op een reglementaire, veilige en efficiënte manier?
Met nieuwe Europese Wetgeving voor bedrijven wordt de uitdaging voor doorgedreven recyclage alsmaar groter en urgenter. Een van die maatregelen is de Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR) waarin scherpe targets gedefinieerd staan betreffende onder andere re-use, recycling rate en implementatie van een recycled content in verpakkingen. Met het project R3PACK wil men de West-Vlaamse bedrijven ondersteunen bij de implementatie van deze targets. Focus hierbij ligt op de niet-huishoudelijke verpakkingen (van bedrijfsmatige verpakkingen voor verkoop en transport tot een drankbeker of pizzadoos). Deze verpakkingen blijven vaak onder de radar, maar zijn gezien hun grote massa cruciaal voor het halen van de Europese recyclagetargets. Doelstelling van het project is een ecosysteem bouwen voor het demonstreren van oplossingen betreffende design en recyclage van deze niet-huishoudelijke verpakkingen.
Om concurrentieel te kunnen blijven, streven productiebedrijven binnen de maakindustrie Manufacturing Excellence (ME) na door continu te verbeteren op het vlak van product kwaliteit, kost, leverbetrouwbaarheid en duurzaamheid en door gepast in te spelen op (mogelijks) veranderende omstandigheden. Bedrijven zijn daarom op zoek naar manieren om niet enkel gepast te kunnen reageren op allerhande verstoringen (vb. stijgende productvariatie, problemen met componentlevering), maar vooral ook te kunnen anticiperen erop. Het project Manufacturing Excellence 4.0 (ME4.0) focust op de optimale combinatie van verbeteren ondersteund door technologie. Er bestaan echter geen standaardoplossingen voor deze problematiek, het is een voortdurend iteratief en complex proces. Het project zal via testcases in regionale kmo's zowel mobiel (on-site) als in labo om processen te verbeteren, gepaste technologie in te zetten en de expertise bij werknemers in de bedrijven te optimaliseren.
Het project Resilient VEG-i-TEC wil oplossingen voorzien voor de vele uitdagingen waar (West)Vlaamse voedingsbedrijven mee te maken krijgen als men een versnelde energietransitie wil realiseren. Voorts wil het project inzetten op duurzamer watergebruik en een robuuster watersysteem. Het project beoogt een meer weerbare, duurzamere en slimmere voedselverwerking in de (West)Vlaamse regio en wil innovatieve wetenschappelijke oplossingen sneller ingang laten vinden in het bedrijfsleven.
De UGent ontvangt voor deze 5 projecten een subsidie van 4.474.475,93 euro (EFRO) en 2.516.892,72 euro (FIO). De UGent werkt voor deze projecten nauw samen met tal van partners (o.a. POM West-Vlaanderen, HOWEST, VIVES) en voor de projecten Manufacturing Excellence 4.0 (ME4.0) en Resilient VEG-i-TEC is de UGent tevens projectcoördinator.
Lees meer over GTI West-Vlaanderen en de projecten op de website van POM West-Vlaanderen of volg verder op LinkedIn.