Niet alleen mensen, maar ook materialen kunnen koorts krijgen
Niet alleen mensen, maar ook materialen kunnen koorts krijgenVoor het menselijk lichaam is het een gekende praktijk: wie zich ziek voelt, meet zijn temperatuur. Boven 38°C heb je koorts en vermindert je functioneren. UGent-onderzoekers ontdekten nu dat ook katalysatoren 'koorts' kunnen krijgen.
Niet alleen mensen, maar ook materialen kunnen koorts krijgen
(10-02-2025)
Voor het menselijk lichaam is het een gekende praktijk: wie zich ziek voelt, meet zijn temperatuur. Boven 38°C heb je koorts en vermindert je functioneren. UGent-onderzoekers ontdekten nu dat ook katalysatoren 'koorts' kunnen krijgen.
Katalysatoren zijn de ‘werkpaarden’ van onze chemische industrie: ze zetten laagwaardige chemische moleculen, zoals broeikasgassen, om in duurzame producten, zoals hernieuwbare brandstoffen of plastics, die essentieel zijn in ons dagelijks leven.
Nanodeeltjes
Op een katalysator zitten nanodeeltjes vast. Omdat de chemische reactie plaatsvindt óp de nanodeeltjes, bepaalt de lokale temperatuur van deze nanodeeltjes hoe goed de katalysator werkt. Tot op heden was het zeer uitdagend om hun temperatuur te meten. Een team van UGent-onderzoekers is er nu in geslaagd om tijdens chemische reacties de temperatuur van deze nanodeeltjes in kaart te brengen.
X-stralen
Daarvoor ontwikkelden de UGent-onderzoekers van de faculteit Wetenschappen een methode die gebruik maakt van X-stralen, in samenwerking met de faculteit Ingenieurswetenschappen.
“Voor medische doeleinden wordt vaak een Röntgenfoto genomen, waarbij X-stralen worden gebruikt om door het lichaam te kijken en zo selectief de botstructuur bloot te leggen. Met behulp van een deeltjesversneller ontwikkelden wij een geavanceerde X-stralenmethode waarmee we selectief de temperatuur van nanodeeltjes konden meten” vertelt Matthias Filez, eerste auteur van het artikel.
Katalysator met koorts
Met behulp van hun nieuwe methode zagen de onderzoekers dat de temperatuur van de nanodeeltjes verandert tijdens chemische reactie, tot wel 100°C. De temperatuur van de nanodeeltjes is van essentieel belang: als de katalysator ‘koorts’ heeft, kan zijn prestatie potentieel sterk veranderen.
De auteurs van dit werk werden gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen (FWO-Vlaanderen), het Bijzonder Onderzoeksfonds van de UGent (BOF) en het EU framework HORIZON 2020. Dit werk is een samenwerking tussen de Vakgroep Vastestofwetenschappen (Faculteit Wetenschappen) en het Laboratorium voor Chemische Technologie (Faculteit Ingenieurswetenschappen) aan de UGent, de cMACS groep (Faculteit Bio-Ingenieurswetenschappen) aan de KU Leuven, en de ROCK bundellijn aan de synchrotron SOLEIL (Parijs, Frankrijk).
Laboratorium voor Chemische Technologie (LCT), Vakgroep Materialen, Textiel en Chemische Proceskunde (MaTCh), Faculteit Ingenieurswetenschappen, UGent.
