Reactie van rector Rik Van de Walle op de open brief aan de Raad van Bestuur en de rector

"De ondertekenaars van de open brief kaarten het oorlogsgeweld  in Gaza aan. Het spreekt voor zich dat ook ik me zorgen maak over de onderliggende problematieken in de regio, en de gevolgen ervan zoals we ze tot op vandaag zien.

De ondertekenaars stellen de universitaire samenwerkingen met Israël aan de kaak. Ik licht graag de manier toe waarop de UGent omgaat met samenwerkingen met derden.

Elke nieuwe of hernieuwde samenwerking die de UGent wenst aan te gaan met een andere universiteit, bedrijf, onderzoeksinstituut wordt vooraf onderworpen aan een grondige mensenrechtentoets. Daarbij wordt gecontroleerd of:

1. Er tijdens de activiteiten mensenrechten kunnen geschonden worden.
2. De onderzoeksresultaten later kunnen gebruikt worden voor mensenrechtenschendingen.
3. De partner mogelijks betrokken is bij mensenrechtenschendingen.

Bij een positief antwoord op één van bovenstaande vragen wordt advies gevraagd aan de Commissie Mensenrechtenbeleid en Dual Use Onderzoek van de UGent. Die commissie onderzoekt de zaak diepgaand en adviseert onderzoekers en het bestuur over de wenselijkheid van een samenwerking en over mogelijke maatregelen om het risico op mensenrechtenschendingen te beperken.

Daarnaast bevatten samenwerkingsovereenkomsten die de UGent afsluit een mensenrechtenclausule, die toelaat de samenwerking te beëindigen wanneer er duidelijke aanwijzingen zijn dat één van de partijen betrokken is bij een ernstige of systematische schending van mensenrechten.

De clausule wordt alleen toegepast als een laatste redmiddel, na het aangaan van een dialoog met de partnerinstelling. Naar aanleiding van de escalatie van het geweld in Israël en Gaza, onderwerpt de UGent uiteraard ook haar (samenwerkingen met) partners uit die regio aan een onderzoek.

Meer info over het mensenrechtenbeleid kan elkeen vinden op https://www.ugent.be/nl/univgent/missie/mensenrechten/overzicht.htm.

De Raad van Bestuur van de UGent heeft tijdens zijn vergadering van 3 mei 2024 beslist dat het UGent-beleid rond mensenrechten behouden blijft zoals het momenteel is, en dat er geen afwijking van het bestaande mensenrechtenbeleid gehanteerd zal worden ten aanzien van 1 bepaald land, in casu Israël.

De Raad van Bestuur besliste tijdens diezelfde vergadering ook dat de UGent, vaststellend dat er daartoe een maatschappelijke nood is, transparant zal communiceren over de positieve en negatieve beslissingen met betrekking tot de gescreende samenwerkingen met Israëlische partners (sinds de implementatie van het UGent-mensenrechtenbeleid in 2018). Die communicatie gebeurt later vandaag, op maandag 6 mei 2024.

In de open brief wordt er tot slot gesproken over dreigementen aan het adres van de initiatiefnemers van de protestacties. Dat kan uiteraard niet. Aan de UGent kan te allen tijde vrij gesproken worden. In mijn communicatie naar de initiatiefnemers heb ik laten weten dat het bestuur van de UGent aan actievoerders nooit de toestemming geeft om een gebouw te bezetten, en dat -als men tegen dat verbod in- toch tot een dergelijke actie overgaat, aan de UGent op elk moment algemene regels gelden die gerespecteerd dienen te worden.

Die regels zijn de volgende:

• Alle evacuaties moeten mogelijk zijn en gerespecteerd worden
• Een actie kan enkel in een afgebakende zone van een gebouw
• Men mag geen meubels verplaatsen.geen beschadigingen aanbrengen
• Er zal een sanitair aangeduid worden welke gebruikt dient te worden (dus niet over het gehele gebouw)
• Men voorziet in eigen stewards die instaan voor bv crowd control
• Honden of andere dieren zijn niet toegelaten (tenzij officiële begeleiding)
• Men zorgt voor eigen afvalbeheer en afvoer
• Geen gemaskerde personen (behalve medisch mondmasker)
• Geen alcohol of drugs in het gebouw
• Geen open vuur
• Bij geweld zal politie onmiddellijk opgeroepen worden
• Alle academische en andere activiteiten in het gebouw moeten zonder probleem kunnen doorgaan
• Er moet steeds minstens één verantwoordelijke aanwezig zijn die voor de groep kan spreken met betrekking tot veiligheid
• Het gebouw wordt proper achtergelaten

 Uit bovenstaande zal blijken dat van afdreigen geen sprake is.

De veiligheid van studenten (en personeel) is zoals steeds ons uitgangspunt. De UGent geeft nooit toestemming om gebouwen te bezetten, maar indien dat toch gebeurt geldt een algemeen afsprakenkader. Die afspraken hebben onder meer tot doel om de actie voor iedereen veilig te houden. Dat geldt zowel voor de actievoerders  als voor UGent’ers en eventuele bezoekers die tijdens de actie gebruik maken van het bezette gebouw".

Rik Van de Walle
Rector