Samenwerking met Israëlische partners – update 31 mei 2024

Rector Rik Van de Walle laat daarover het onderstaande weten.

De Commissie Mensenrechtenbeleid en Dual Use Onderzoek (CMDUO) van de UGent is gisteren opnieuw bijeengekomen voor een evaluatie van de lopende samenwerkingen met Israëlische partners. Voor elk van de academische partners heeft de CMDUO onderzocht of er sprake is van betrokkenheid bij de schending van mensenrechten. De CMDUO heeft mij vervolgens haar advies met betrekking tot deze samenwerkingen bezorgd.

Bovenop de samenwerkingen met de drie Israëlische universiteiten en onderzoeksinstellingen waarvoor twee weken geleden al werd beslist dat de nodige stappen zullen worden gezet om ze stop te zetten, adviseerde de CMDUO gisteren om ook de samenwerkingen met vier andere universiteiten en één onderzoeksinstelling stop te zetten.

Ik heb beslist om dit advies [https://www.ugent.be/nl/actueel/bijlagen/cmduo-advies-en-overzicht.pdf] integraal te volgen. Dit impliceert dat de UGent alle lopende institutionele samenwerkingen met Israëlische universiteiten en onderzoeksinstellingen wil stopzetten. De nodige stappen worden gezet binnen de consortia om na te gaan of de samenwerking met de betrokken Israëlische partners kan worden stopgezet. Indien dit niet het geval is, dient de UGent de nodige stappen te zetten om zelf uit de projecten te stappen. Uiteraard zal dit met de meeste zorg voor de betrokken onderzoekers en promotoren gebeuren, met inachtneming van de contractuele verplichtingen.

Er zijn (mogelijke) partners waarover de CMDUO in het verleden een positief advies heeft geformuleerd maar waarmee momenteel geen samenwerking loopt. Indien een nieuwe samenwerking met een van die partners zou worden overwogen, zal de CMDUO die partner opnieuw screenen. Alleen bij een positieve uitkomst van die nieuwe screening zal samenwerking kunnen worden opgestart.

Behalve met universiteiten en onderzoeksinstellingen is de UGent partner in lopende samenwerkingen waarbij een Israëlisch bedrijf of een andere niet-academische partner betrokken is. Ook deze samenwerkingen heeft de CMDUO opnieuw geëvalueerd. Waar de Israëlische partner met de overheid verweven bleek, adviseert de CMDUO om de nodige stappen te zetten om de samenwerking te beëindigen. Waar de CMDUO geen betrokkenheid bij ernstige mensenrechtenschendingen vaststelde, kan de samenwerking blijven lopen. In één geval zal de CMDUO bijkomend onderzoek doen naar de eventuele verwevenheid van de Israëlische partner met de overheid.

Ook deze adviezen volg ik integraal.

De CMDUO merkt tot slot op dat de deelname van landen aan Europese onderzoeksprogramma’s gegrondvest is op het idee dat deelnemende lidstaten mensenrechten respecteren en beschermen, zoals onder meer wordt vermeld in het samenwerkingsakkoord tussen de Europese Unie en Israël. Gelet op de schaal, de duur en de aard van de mensenrechtenschendingen door de Israëlische overheid,

adviseert de CMDUO dat via de geschikte kanalen gepleit wordt om de deelname van Israël aan Europese onderzoeks- en onderwijsprogramma’s op te schorten. De CMDUO meent dat de UGent hier, samen met andere universiteiten in binnen- en buitenland, een voortrekkersrol in kan opnemen. Ook dit treed ik bij.

Ik wens nadrukkelijk mijn waardering en dank uit te drukken voor het werk dat de leden van de Commissie Mensenrechtenbeleid en Dual Use Onderzoek hebben geleverd.