UGent-onderzoekers ontdekken unieke luchtfoto's Belgische kust in 1945

In de Amerikaanse archieven ontdekten UGent-onderzoekers een heel bijzondere reeks luchtfoto's. Ze tonen namelijk de kust tijdens de eerste zomer na de Tweede Wereldoorlog, de zomer van de vrijheid. Je ziet een bevreemdende dualiteit tussen het op gang komende toerisme enerzijds en de resten van de Atlantikwall anderzijds. Daarnaast biedt het monumentale boek een prachtig zicht op het kustlandschap in die tijd.

Alsof je zelf in het vliegtuig zit

In dit boek trek je naar de Belgische kust. En keer je terug in de tijd. Naar 4 augustus 1945, een zonnige dag in de eerste zomer na de Tweede Wereldoorlog. De zomer van de vrijheid. Die dag neemt een Amerikaans legervliegtuig haarscherpe, bijzonder gedetailleerde luchtfoto’s van de hele kuststrook, van Knokke tot De Panne. De unieke fotoreeks, een uitzonderlijk tijdsdocument, is recent herontdekt in een Amerikaans archief.

Het is alsof je zelf in het vliegtuig zit... Je ziet de badplaatsen en hun bezoekers baden en genieten in de zon, het strand en de strandcabines, de duinengordel, de havens, het ongerepte en landschappelijk rijke hinterland. Maar je ziet ook de vele sporen en de littekens van de oorlog die net voorbij is, met daarbij ook de fameuze Duitse Atlantikwall. En je ziet de toenmalige bebouwing aan de kust, in de overgangstijd tussen elitair en massatoerisme. Ook dat maakt de fotoreeks zo uniek.

Archeologen ontdekten filmrol in Amerikaanse archieven

Birger Stichelbaut en Wouter Gheyle, archeologen aan de UGent, ontdekten de filmrol met de foto’s in de US National Archives in Maryland (V.S.). Zij helpen je om de vele oorlogsdetails op de foto’s thuis te wijzen. Coauteur Jeroen Cornilly doet hetzelfde, maar dan voor de kustarchitectuur. Hij schreef speciaal voor dit boek het verhaal van 100 jaar kusttoerisme.

Indrukwekkend formaat

Om alle details tot hun recht te laten komen is er gekozen voor een groot formaat boek, waardoor de beelden op 60 cm breedte en 38 cm hoogte weergegeven zijn (dubbele pagina). Het monumentale boek toont de volledige kustlijn in 50 lopende meter en maakt deze unieke beelden op een zeer boeiende manier toegankelijk. 800 verklarende hotspots wijzen de lezer op allerhande interessante details, en sporen aan om verder op zoek te gaan.

Het boek wordt aan de pers voorgesteld op 4 augustus in het museum Atlantikwall Raversyde in Oostende. Op die datum is het exact 76 jaar geleden dat een Amerikaans verkenningsvliegtuig die opnames gemaakt heeft. 

Meer informatie

• Betrokken partners zijn de vakgroep Archeologie (UGent), Museum Atlantikwall Raversyde, de Provincie West-Vlaanderen en TIJDSBEELD uitgeverij. 
• Het project kadert in een jarenlange samenwerking tussen de UGent, Provincie West-Vlaanderen, Museum Atlantikwall Raversyde en het In Flanders Fields Museum: het Centrum voor Historische en Archeologische Luchtfotografie (CHAL). Een deel van het onderzoek is uitgevoerd in het kader van een projectsubsidie van het Agentschap Onroerend Erfgoed voor het syntheseonderzoek Conflictarcheologie van de Tweede Wereldoorlog in Vlaanderen.

Contact

• Birger Stichelbaut, birger.stichelbaut@ugent.be
• Wouter Gheyle, wouter.gheyle@ugent.be