Nieuwe inzichten in de vorming van huidtumoren: verband met littekenvorming
(07-05-2021) Verwonding maakt weefsels gevoeliger voor de vorming van tumoren. VIB-UGent biedt nieuwe inzichten in het aandeel van cellen die nodig zijn voor wondheling, in dit proces.
Onderzoekers onder leiding van Dr. Esther Hoste (VIB-UGent) bieden nieuwe inzichten in de rol die specifieke fibroblasten spelen bij het feit dat verwonding weefsels gevoeliger maakt voor tumoren. Fibroblasten zijn cellen die nodig zijn voor wondheling. De wetenschappers tonen aan dat huidtumoren die ontstaan op plaatsen van verwonding, fibroblasten bevatten die sterk lijken op deze aanwezig in littekens. Een van de meest opgereguleerde genen in deze kankergeassocieerde fibroblasten is PRSS35, een enzym dat gekend is voor zijn rol in littekenvorming. Hun onderzoeksresultaten verschijnen op de cover van het gezaghebbende blad EMBO Reports.
Dr Esther Hoste (VIB-UGent): ‘We weten nu dat enzymen die belangrijk zijn bij de vorming van littekens in de huid ook een grote invloed kunnen hebben op de ontwikkeling van huidtumoren en dat deze dus een nieuw doelwit zouden kunnen vormen in kankertherapieën.”
Fibroblasten: essentieel in wondheling en tumoren
Chronische wonden en de ontstekingsreacties die daarmee gepaard gaan zijn gekende risicofactoren voor het ontstaan van tumoren in meerdere weefsels. Een belangrijke rol in dit fenomeen is weggelegd voor een specifiek type cel, namelijk de fibroblast. Enerzijds zijn fibroblasten essentieel voor wondheling in de huid door de productie van collageen, een eiwit dat structurele steun biedt aan genezend weefsel. Te veel collageenproductie leidt echter tot littekenvorming. Anderzijds zijn fibroblasten ook een belangrijke component van de meeste tumoren.
Esther Hoste: “We gingen op zoek naar eiwitten die specifiek aanwezig zijn in kanker-geassocieerde fibroblasten. Dit zou ons in staat stellen om factoren te identificeren die normale wondheling doen overslaan in tumorvorming.’
Een verband tussen de vorming van littekens en tumoren?
Om hun doel te bereiken maakten de wetenschappers gebruik van een diermodel waarbij verwonding resulteert in tumorvorming. Ze onderzochten welke genen geactiveerd worden in fibroblasten in deze wond-geïnduceerde tumoren en vergeleken dit met fibroblasten aanwezig in normale en ontstoken huid.
‘We ontdekten dat vele eiwitten die betrokken zijn bij littekenvorming in de huid ook in hoge mate aanwezig zijn in kankergeassocieerde fibroblasten’, zegt prof. van Loo. ‘Het enzym PRSS35, dat gekend is om zijn rol in de verknipping van collageen gedurende littekenvorming, was enkel aanwezig in tumoren. Uitschakeling van PRSS35 resulteerde in een abnormale afzetting van collageen in wonden en tumoren en tot onze verbazing zagen we meer tumorvorming in de huid.’
Lisette Van Hove, eerste auteur van de studie bevestigt: ‘Ons werk toont aan dat enzymen die van belang zijn voor de vorming van littekenweefsel eveneens de vorming van tumoren in de huid beïnvloeden..”
PRSS35 als nieuwe biomerker
De onderzoeksgroep analyseerde ook de aanwezigheid van PRSS35 in huidtumoren van patiënten. Ze beschrijven dat dit enzym enkel aanwezig is in erg kwaadaardige huidtumoren.
Hoste besluit: ‘We konden aantonen dat de aanwezigheid van PRSS35 mogelijks kan gebruikt worden als een biomarker voor het bepalen van de kans waarmee een huidtumor kan uitzaaien. Dit is van belang voor het bepalen van verdere therapeutische benaderingen bij deze patiënten.
Publicatie en financiering
Fibrotic enzymes modulate wound-induced skin tumorigenesis, Van Hove et al., EMBO Reports
DOI: 10.15252/embr.202051573
Het onderzoek werd gefinancierd door het FWO, CRIG en de Stichting tegen Kanker.
Info
Prof. Esther Hoste (VIB-UGent)
Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
esther.hoste@ugent.be
M +32 479 50 37 72