Impactsuccesverhaal: Criminologie
Criminologisch onderzoek drukte haar stempel op het drugsbeleid en de politiehervorming in ons land
De Universiteit Gent is gekend voor haar criminologisch onderzoek en blijft voortdurend nieuwe resultaten naar buiten brengen. Bijvoorbeeld voor haar drugsonderzoek, refereren beleidsmakers regelmatig naar bevindingen en adviezen van UGent-onderzoekers en nodigen hen vaak uit om actief mee na te denken over nieuwe stappen. Zoiets gebeurt niet toevallig en is het resultaat van jarenlange samenwerking en vertrouwen.
Ten dienste van het werkveld
Noel Klima coördineert één van de 10 interdisciplinaire consortia gericht op maatschappelijke impact (IDC’s) aan de UGent, nl. het consortium Crime, Criminology & Criminal Policy. Hij zorgt er voor een vlotte samenwerking tussen wetenschappers uit de verschillende vakgebieden en maatschappelijke stakeholders. “Verschillende ideologische stromingen en onderzoekstradities komen hier samen. Dat zorgt voor veel academische, praktijkgerichte maar ook beleidsgerichte output. We staan al decennia in nauwe verbinding met de beleidsmakers in de veiligheids- en gezondheidssector en geven advies aan het beleid, maar ook rechtstreeks aan verenigingen. Een van onze professoren heeft bijvoorbeeld ervoor gekozen om een dag per week uitsluitend maatschappelijke dienstverlening te doen via vormingen en advies bij maatschappelijke middenveldorganisaties. Dat is dus echt directe interactie met het werkveld.”
Betrekken van stakeholders
De criminologen betrekken stakeholders zoals de politie, hulpverleners en slachtoffers van in het begin bij hun onderzoek, bijvoorbeeld via adviesraden.
"Wetenschappelijk onderzoek doe je als het kan, het best samen met de mensen waarover het gaat." (Noel Klima)
"Die stakeholders kun je betrekken via een eenvoudige analyse, maar je kunt de onderzoeksvraag ook samen schrijven en aan het eind samen beleidsaanbevelingen doen. Wij proberen dit vooral praktisch in te vullen. Een mooi voorbeeld is ‘internering+’, een project rond mensen met een psychische stoornis die in de gevangenis of een instelling verblijven. Tot voor kort gebeurde er weinig of niets voor die groep. Beslissingen over hun situatie werden van buitenaf genomen, zonder dat de betrokkenen er iets over te zeggen hadden."
Ons project heeft het debat opnieuw geopend en in samenwerking met de verschillende stakeholders een hele reeks beleidsaanbevelingen geformuleerd. Elk zinnetje dat daarvan wordt overgenomen in een beleidsdocument kan uiteindelijk tot echte verandering leiden.
Impact door wetgeving
De maatschappelijke impact van fundamenteel onderzoek is al wat moeilijker aan te tonen. Noel Klima: “Als je bijvoorbeeld wilt weten waarom mensen met criminaliteit stoppen, dan leer je uit je onderzoek dat turning points in het ‘gewone’ leven zoals het hebben of verliezen van een partner of kinderen vaak een grotere rol spelen dan het opleggen van een straf. Om dit onderzoek impact te geven, zorgen we telkens voor beleidsaanbevelingen die we ook actief uitdragen in de pers en ten aanzien van beleidsverantwoordelijken. Sommige proffen adviseren ook bij nieuwe wetgeving en worden bijvoorbeeld gevraagd om in de kamer over nieuwe wetsontwerpen te reflecteren. Bij de parlementaire bespreking rond het nieuw strafwetboek en de zin van (korte) gevangenisstraffen werden zo onderzoeksresultaten rond straffen en stoppen met criminaliteit in de parlementaire discussie gebracht."
Andere dossiers waar onderzoekers van de faculteit Recht en Criminologie van de UGent hun stempel op drukten zijn de politiehervorming en het EU-veiligheids- en justitiebeleid. Vandaag zitten bijvoorbeeld onderzoekers in verschillende werkgroepen bij Europol en de Europese Commissie of zijn lid van de Belgische Gegevensbeschermingsautoriteit (de vroegere privacycommissie). En in het verleden zijn er op initiatief van de UGent heel wat aanpassingen gebeurd op het vlak van het EU-justitiebeleid rond prostitutie en mensenhandel.
Mobiliteit en big data als nieuwe hot topics
De laatste tijd wordt mobiliteit een belangrijker thema. Noel Klima: “Dat gaat bijvoorbeeld over de mobiliteit van daders bij inbraken en over mobiele dadergroepen en hoe die zich van de ene plaats naar de andere bewegen. Hiervoor werken we samen met geografen en andere STEM-disciplines. Environmental criminology (omgevingscriminologie) geeft zo een blik in de toekomst van het criminaliteitsonderzoek dat steeds meer zal draaien rond big data en dingen als predictive policing, waarbij de politie op basis van omgevingsfactoren kan voorspellen waar criminaliteit zal plaatsvinden. Om die patronen te leren herkennen, werden ook al supercomputers ingezet.”