Informatie voor toekomstige studenten
De juiste studiekeuze maken is enorm belangrijk en die keuze wordt op dit moment bemoeilijkt. Om jou zo goed mogelijk op weg te helpen en je een beeld te kunnen vormen van onze opleiding hebben we samen met enkele (oud-)studenten en collega's voor jou enkele zaken samengebracht in beeld en in tekst.
Heb je na het doornemen van onderstaande informatie nog vragen over de studierichting "Klinische orthopedagogiek en Disability Studies" of wens je graag een persoonlijk contact met een van onze medewerkers of studenten?
Aarzel niet en stuur een email naar orthopedagogiek@ugent.be.
Of stuur ons een bericht via Facebook
Orthopedagogiek klinkt als ...
“Orthopedagogiek, is dat niets voor de voeten?”
Dit was het antwoord op de vraag ‘Wat is orthopedagogiek? ’ die studenten Orthopedagogiek stelden aan enkele voorbijgangers in de Gentse Veldstraat. Het laat zien dat niet iedereen in zijn leven een orthopedagoog tegenkomt. Toch maakt hij/ zij een verschil in het leven van vele mensen door te werken aan gelijke kansen.
Orthopedagogiek is de wetenschapstak die zich buigt over de vraag hoe je kinderen en volwassenen in maatschappelijk kwetsbare situaties kan ondersteunen om volwaardig te participeren in de samenleving. Het gaat hierbij, bijvoorbeeld, over kinderen en jongvolwassenen met een verstandelijke beperking, jongeren met ernstige gedrags- of emotionele problemen en volwassenen met een drugverslaving.
De bedoeling is steeds om vanuit de context (ouders, leefomgeving, sociaal netwerk, …) samen met de centrale persoon creatief en oplossingsgericht op zoek te gaan naar manieren om zijn/haar leefsituatie en kwaliteit van leven te verbeteren.
Orthopedagogiek is dus gericht op het handelen in concrete situaties, waarbij we leren gebruik maken van verschillende ondersteuningsvormen op maat van de persoon en zijn context. Wanneer we onderzoek doen gebruiken we daarbij - afhankelijk van de vraagstelling- kwalitatieve en/of kwantitatieve onderzoeksmethode.
De opleiding heeft als afstudeerrichting ‘Klinische orthopedagogiek en Disability Studies’. Sinds 2016 is de klinische orthopedagogiek als een autonoom gezondheidszorgberoep erkend door de overheid. Dat betekent dat orthopedagogen met een universitair diploma in het domein van de klinische orthopedagogiek een visum, uitgereikt door de FOD Volksgezondheid, kunnen aanvragen. Op basis van dit visum kan je dan als klinisch orthopedagoog worden erkend. We hebben onze opleiding maximaal afgestemd op de vereisten die aan deze erkenning gekoppeld zijn, zodat onze afgestudeerde studenten in aanmerking komen om een visum en erkenning aan te vragen. Lees meer...
Een voorbeeld van een orthopedagogisch onderzoek is het project ‘Zonder Grenzen’, daar nemen verschillende mensen met een beperking het woord. Voor de camera vertellen ze wanneer ze zich welkom voelen. Nieuwsgierig? Lees verder.
Theorie en praktijk gaan hand in hand binnen Klinische Orthopedagogiek en Disability Studies
“Ik heb leren houden van alles wat imperfect is.” - Alain Platel, choreograaf-orthopedagoog en eredoctor aan UGent
Binnen de masteropleiding Klinische Orthopedagogiek en Disability Studies is er heel veel aandacht voor de praktijk vanuit het werkveld. In elk vak zijn er gastcolleges van mensen die alle dagen in contact komen en aan de slag gaan met mensen met kwetsbaarheden.
Binnen de opleiding zijn er twee blokken met stage. Drie kernwoorden staan centraal tijdens de stages: PRAKTIJK, REFLECTIE en LEERPROCES.
3de bachelor Praktijk en Stage
(studiefiche Praktijk en Stage)
Wie?
Deze stage is verplicht voor alle reguliere studenten binnen 3de bachelor en voor de schakelstudenten. Indien je vanuit je vooropleiding al veel ervaring hebt opgedaan binnen de orthopedagogische werkvelden, moeten studenten geen stage lopen.
Waar?
Je kiest zelf voor een plaats waar je voor jezelf leerkansen ziet. De mensen met wie je aan de slag gaat, kunnen zowel kinderen, jongeren als volwassenen met (uiteenlopende) ondersteuningsnoden zijn. Het kan gaan om kinderen, jongeren en/of volwassenen met een beperking gedrags- en/of emotionele stoornissen, ontwikkelingsstoornissen of leerproblemen, een verslavingsproblematiek, en diens context.
Wat?
In deze eerste stage maken de studenten kennis met de orthopedagogische realiteit. Je gaat gedurende een maand aan de slag als opvoeder, ondersteuner en/of begeleider. Daarbij wordt verwacht dat je oefent in een sterktegerichte beeldvorming, doelgericht en methodisch handelen en kritisch reflecteren op je eigen positie en de context waarin je werkt.
Opvolging?
Je wordt op je stage opgevolgd door je stagementor van op de stageplaats en op de vakgroep voorzien we drie supervisiesessies.
2de Master Stage in binnenland – buitenland
(studiefiche binnenland en studiefiche buitenland)
Wie?
Deze stage is verplicht voor alle studenten 2de master, gedurende 125 dagen (ongeveer 6 maanden) ga je aan de slag in de praktijk.
Waar?
Studenten kiezen zelf hun stageplaats en worden hierop voorbereid gedurende 1ste master. Er wordt een stageplan opgesteld met wat jij graag wil leren tijdens deze intensieve onderdompeling in de praktijk. Het kan gaan over een stage als orthopedagoog in binnenland, in buitenland of in een combinatie tussen binnen- en buitenland.
Julie heeft stage gelopen bij Pleegzorg West-Vlaanderen. Tijdens haar stage ondersteunt ze pleegouders met verschillende methodieken om het algemeen welbevinden van kinderen binnen de pleegzorg te versterken.
Lore deed haar buitenlandse stage in Oeganda. Zij ging aan de slag in het grootste vluchtelingenkamp Adjumani waar voornamelijk mensen uit Zuid-Soedan worden opgevangen. Nieuwsgierig? Klik dan hier.
Eva koos na haar derde bachelorstage opnieuw een stage binnen de bijzondere jeugdzorg. Ze ging hierbij gericht op zoek ging naar antwoorden, leerkansen m.b.t. de jeugdhulpverlening, maar bovenal voor zichzelf als orthopedagoog.
Jente koos na een vooropleiding van maatschappelijk werk voor een stage binnen het crisisteam Oost-Vlaanderen.
Opvolging?
Je wordt op je stage opgevolgd door je stagementor van op de stageplaats en op de vakgroep voorzien we een nauwe opvolging. Om de zes weken kom je samen met een supervisiegroep van ongeveer 8 studenten. De studenten zien elkaar ook tussendoor in leergroepen. Op het einde van de stage volgt er een stagepresentatie waar jij als student de kans krijgt om je stage te presenteren in het bijzijn van je stagementor en stagebegeleider. Wanneer je geslaagd bent kan je met een gerust gemoed naar het werkveld vertrekken.
Moet ik een wiskundeknobbel hebben om in de opleiding te slagen?
"It has been said that numbers rule the world; but I know that the numbers teach us, whether it is governed well or badly." - Wolfgang von Goethe
Toekomstige pedagogen hebben vaak geen al te grote voorliefde voor wiskunde. Hoewel pure wiskunde niet in het studieprogramma voorkomt, vormt statistiek wel een belangrijk onderdeel. De cursus omvat een geheel van methodes om op een wiskundige manier resultaten van tests, observaties, enquêtes … te verwerken, waaruit je controleerbare besluiten kunt trekken.
Normaal gesproken volstaat de voorkennis wiskunde uit het secundair onderwijs om de statistische opleidingsonderdelen met succes te volgen. Naast de basiskennis, speelt motivatie en het goed opvolgen van de leerstof een belangrijk rol. Graag goed voorbereid? In de online cursus Maths for Stats kan je je wiskundekennis opfrissen. Meer info...
Voorkennis activeren, studenten met een vooropleiding zijn welkom!
“Ik zal twee diploma’s hebben. De bijkomende opleiding Orthopedagogiek heeft vooral mijn blik gewijzigd. Vrienden van mij in de opleiding waren dikwijls jaloers op mijn vooropleiding “ - Tine, studente met een vooropleiding Bachelor lager onderwijs
De masteropleiding 'Pedagogische Wetenschappen - afstudeerrichting Klinische Orthopedagogiek en Disability Studies" staat open voor studenten met een professionele bachelor in bepaalde studiegebieden (via een schakelprogramma) en/of een academische bachelor/master in een bepaalde studiegebieden (via een voorbereidingsprogramma) en verwelkomt jou dan ook graag als één onze studenten!
Onze masteropleiding biedt je de mogelijkheid om eerder verworven kennis en ervaring uit diverse vooropleidingen (orthopedagogie, onderwijs, verpleegkunde, vroedkunde, ergotherapie, logopedie en audiologie, sociaal werk, maatschappelijke veiligheid en sociale readaptatiewetenschappen, toegepaste psychologie, gezinswetenschappen en pedagogie van het jonge kind) via een schakelprogramma en aansluitende masteropleiding verder aan te vullen en uit te diepen. Studenten met een andere academische bachelor in bepaalde studiegebieden (pedagogische wetenschappen met een andere afstudeerrichting, agogische wetenschappen, logopedische en audiologische wetenschappen, psychologie, sociologie, criminologische wetenschappen, communicatie-, politieke, moraalwetenschappen,wijsbegeerte en geschiedenis) kunnen instromen via een voorbereidingsprogramma en kunnen hierna de masteropleiding aanvatten.
Vanuit de vakgroep en de opleiding bouwen we graag verder op deze eerdere studie-, stage- en/of werkervaringen.
We zien dit als een meerwaarde voor jou, je medestudenten en voor ons. We kijken er dan ook naar uit jullie te kunnen verwelkomen !
Meer informatie rond het schakel- en voorbereidingsprogramma.
Barbara Sanders had reeds een vooropleiding Bachelor in de ergotherapie via een schakeljaar kon ze instromen in de masteropleiding van de opleiding Orthopedagogiek
"Na mijn opleiding ergotherapie voelde ik dat ik nog niet klaar was voor het werkveld. Ik wou mijn beroepsmogelijkheden verruimen. De opleiding gaf mij de aanvullende theoretische bagage die ik zocht.
Orthopedagogen, niet meer weg te denken uit het werkveld!
“Diversiteit op de werkvloer!”
- de zorg en ondersteuning voor personen met een beperking
- het (buitengewoon) onderwijs
- diensten voor begeleid wonen
- bijzondere jeugdzorg
- onthaaltehuizen
- opvangcentra voor jongeren
Als klinisch orthopedagoog sta je in voor de handelingsgerichte diagnostiek van kinderen en jongeren in probleemsituaties.
Je takenpakket bestaat vaak uit:
- Voorlichten, adviseren en begeleiden van ouders en andere professionals, zoals opvoeders, die bij situatie betrokken zijn
- Het uitvoeren van orthopedagogische handelingen om de leefsituatie en participatie in de maatschappij van je cliënten te verbeteren
Binnen de orthopedagogiek zijn verschillende werkterreinen te onderscheiden. Orthopedagogen werken onder meer in:
De (geestelijke) gezondheidszorg, zowel ambulant als (semi-)residentieel
- Kinder- en jeugdpsychiatrie
- Psychiatrisch mobiele teams
- Psychiatrisch verzorgingstehuizen
- Forensisch psychiatrische centra
- …
De zorg voor personen met een beperking
- Revalidatiecentra;
- Activiteitencentra
- Multifunctionele centra (MFC)
- Thuisbegeleidingsdiensten zoals begeleid zelfstandig wonen
- Dagverblijven voor kinderen of ouderen
- …
De schoolse context
- Leerlingenbegeleiding
- Ondersteuning van leerkrachten, schoolteams en schoolorganisaties
- In scholen voor buitengewoon onderwijs
- Schoolbegeleidingsdiensten
- In het kader van inclusief onderwijs
- …
De jeugdhulpverlening en jeugdbescherming
- Gezinsvoogdijinstellingen
- Ambulante en residentiële behandelingseenheden
- Agentschap Jeugdhulp
- Gemeenschapsinstellingen
- ...
Een nieuwe wet voorziet in de erkenning voor de klinische orthopedagoog als een autonoom gezondheidsberoep. We hebben onze opleiding maximaal afgestemd op de vereisten die aan deze erkenning gekoppeld zijn, zodat onze afgestudeerde studenten in aanmerking komen om een visum en erkenning aan te vragen.
Orthopedagogen aan het woord over de sector waarin zij tewerkgesteld zijn:
Weg met de ongelijkheid, lang leve de opleiding orthopedagogiek
“Ik denk dat de Coronaperiode waarin we leven ons nog eens toont waarom onze opleiding ertoe doet.”
Orthopedagogen werken namelijk met de ‘outlaws’: zij die uitgestoten (dreigen te) worden, zij die geen aanspraak meer (dreigen te) maken op bescherming van hun mensenrechten door de overheid. De corona crisis maakt dit duidelijk; na drie weken crisis kregen ze als laatste aandacht om bescherming en ondersteuning te krijgen. Wij, ortho’s, staan voor deze kinderen, jongeren en volwassenen en mogen hun verhalen naar de wereld brengen.
De context waarin de orthopedagoog werkzaam is, is niet altijd even toegankelijk. We gaan aan de slag met mensen die vaak aan de rand van de maatschappij staan, weinig omringd, met weinig netwerk. We zetten in op “erbij horen” en “een goed leven”. Het houdt in dat de orthopedagoog een ethische grondhouding aanneemt waarin begeleiding en ondersteuning vorm krijgen. Sensitief luisteren naar ieders verhaal is daar inherent aan.
Dat onze (ex-) studenten ertoe doen, tonen onderstaande voorbeelden:
In het volgende artikel maakt Josefien Cornette een scherpe analyse van de huidige maatschappelijke context tijdens de corona crisis: "Bijzonder pijnlijk dat iedereen, tijdens de lockdown, nu wel de moeilijkheden erkent van mensen met een beperking” (nieuwsgierig? lees het volledige artikel (https://www.vrt.be/…/…/het-coronavirus-door-kwetsbare-ogen/…)
Toon Maillard werkt mee aan een escaperoom rond dementie. Een mobiele installatie die kan ontleend worden. Door spelletjes te spelen en raadsels op te lossen krijgen deelnemers meer begrip voor de leefwereld van mensen met dementie. Nieuwsgierig? link https://www.antcollectief.be/
Hoe ziet de wervelende, dynamische opleiding er uit?
“In diversitate unitas”
Hoe kun je leerkrachten begeleiden die werken met ‘moeilijke’ jongeren? Hoe zit het met de kwaliteit van de kinderopvang? Hoe kun je leerlingen ondersteunen om hun leren zelf in handen te nemen? Wanneer spreek je van een kindvriendelijk museum? Hoe werkt onderwijs aan identiteitsvorming? Hoe beïnvloedt het M-decreet de klaspraktijk? Hoe kan een gemeente een sociaal beleid vormgeven? Welke begeleidingen zijn mogelijk voor diverse verslavingen? Wat is de invloed van toenemende armoede op opvoeding en onderwijs? Kiezen voor pedagogische wetenschappen is dus kiezen voor een veelheid aan doelgroepen, situaties en doelstellingen.
De afstudeerrichting ‘Klinische orthopedagogiek en Disability Studies’ - waar je voor kunt kiezen vanaf de derde bachelor - omhelst een grote diversiteit aan vakken die je kennis laten maken met orthopedagogiek. Je leert hier meer over in vakken zoals Disability Studies, Orthopedagogiek van Gedrags- en emotionele stoornissen en Middelenmisbruik: preventie en behandeling.
Wil je een idee krijgen van de vakken die georganiseerd worden vanuit de vakgroep Orthopedagogiek?
Ben je benieuwd naar alle vakken binnen de bacheloropleiding?
Geboeid en geïnteresseerd in de mastervakken?
Orthopedagogiek, altijd en overal!
“Opties te over om orthopedagogiek overheen de grenzen te leren kennen!”
Er zijn heel wat mogelijkheden om over het muurtje te kijken en je wereld te verruimen:
De buitenlandse studiereis binnen het opleidingsonderdeel Theoretische Orthopedagogiek (3de bachelor, schakelprogramma) waarbij je samen met proffen en medestudenten orthopedagogiek gaat ontdekken in het buitenland.
Studeren in het buitenland is een verrijking voor je studie en persoonlijke ontwikkeling. Het biedt je de kans om lessen te volgen die je bij ons niet kan doen en draagt bij aan het ontwikkelen van een bredere kijk op de opleiding. Ook het sociale aspect waarbij je andere internationale studenten ontmoet, is een boeiende ervaring. Lees meer over de opties om in het buitenland te studeren.
Stagelopen in het buitenland is een waardevolle ervaring, en natuurlijk een geweldig avontuur vol bijzondere uitdagingen. Los komen van je eigen context draagt bij aan het verruimen van je eigen blik op de wereld en het ontwikkelen van een kritische en reflectieve ingesteldheid, eigenschappen die we als orthopedagogen erg belangrijk vinden. Meer info over buitenlandse stages.
Masterproefonderzoek in het buitenland is ook één van de internationale opties. Dit kan gekoppeld zijn aan je buitenlandse stage, maar kan ook op zichzelf staan. Je krijgt de vrijheid om zelf een onderzoeksthema voor te stellen en in samenspraak met je promotor in het buitenland onderzoek op te zetten.
Psstt, hier wordt gewerkt aan een relevante masterproef.
“ Weten dat mijn masterproef niet enkel in de bib verdwijnt, geeft heel veel voldoening’"
Een deeltje uit het juryverslag: “
De masterproef gaat in op zeer relevante thema’s als identiteit, verlatenheid en het verlangen om erbij te horen. De leesbaarheid is uitstekend en de originaliteit is hoog door het bij elkaar brengen van het neurodiversiteitsperspectief, narrativiteit en kunst. Dit werk past in de huidige tijd waarin veel dynamiek is over het begrip ‘autisme’ en onderstreept het belang van het in gesprek gaan met mensen met autisme om wetenschappelijke kennis te vergaren”
Wie de volledige masterproef van Helmine wil lezen kan deze hier terugvinden: https://lib.ugent.be/…/351/767/RUG01-002351767_2017_0001_AC…