Antwerpse Monitor Jongeren, Alcohol en Drugs (AMJAD II)

Onderzoeksperiode

1 januari 2011 - 31 december 2011

Financiering

SODA - Stad Antwerpen

Onderzoeker

Charlotte NACHTERGAELE

Sleutelwoorden

Lokaal, monitoring, kwalitatief

Abstract

In navolging van de Antwerpse Drug- en Alcoholmonitor uit 2007 groeide, vanuit het Stedelijk Overleg Drugs Antwerpen (SODA), de nood aan relevante en betrouwbare gegevens over het middelengebruik van bepaalde jongeren in de stad Antwerpen. De eerste uitvoering van de Antwerpse Monitor Jongeren Alcohol en Drugs vond plaats in 2009. Deze tweede editie bouwt hierop verder. Dit monitoring systeem wil tegemoet komen aan een behoefte aan betrouwbare en relevante cijfers op lokaal niveau met het oog op een evidence-based lokaal drugsbeleid.

Doelstelling

Via het monitoring systeem is het de bedoeling om op systematische, continue wijze lange-termijn data en informatie te verzamelen in verband met roesmiddelen en afhankelijkheidsproblemen. Hierbij richt de monitor zich op de gebruikers die (ten minste deels) verborgen blijven voor bestaande registratiesystemen van politie, justitie en hulpverlening. Het insiders perspectief staat centraal: de monitor wil achterhalen wat het gebruik kenmerkt en wat de problemen, noden en behoeften van de druggebruikers zijn. Zodoende worden gegevens aangeleverd om op het lokale niveau de prevalentie van gebruik en problematisch gebruik van roesmiddelen in te schatten. Deze gegevens maken het mogelijk om actuele ontwikkelingen en trends te signaleren, relaties tussen gebruikspatronen en gebruik van (of nood aan) hulpverlening te beschrijven en om risicogroepen en risicofactoren te identificeren. Als de monitor op regelmatige tijdstippen wordt uitgevoerd, kan dit vergelijkbare informatie opleveren over bepaalde doelgroepen over de tijd heen. Zodoende wordt een evidence-based lokaal beleid inzake preventie, harm reduction, hulpverlening en veiligheid blijvend geïnspireerd. Een permanente monitor laat tevens de follow-up van de effectiviteit en een analyse van de (on)bedoelde effecten van eerder genomen beleidsbeslissingen op lokaal niveau toe. Bij de tweede uitvoering van de AMJAD wordt gefocust op trends en ontwikkelingen die zich mogelijk voordoen of voordeden in Antwerpen. Enerzijds wordt er gefocust op ontwikkelingen van het druggebruik en zijn bredere context. Anderzijds kan worden nagegaan wat de bedoelde en onbedoelde effecten zijn van genomen beleidsbeslissingen.

Methodologie

De jeugdmonitor heeft als bedoeling (periodiek) gegevens omtrent de levensomstandigheden van jongeren en jongvolwassenen, de aard en patronen van hun gebruik, de toegankelijkheid en beoordeling van lokale hulpverlening en de aanwezigheid van risicofactoren te verzamelen. We maken een onderscheid tussen

1. jongeren die in de zichtbare straatscene aan (onveilig) injecterend gebruik en/of prostitutie worden blootgesteld (‘youth of the streets’) en
2. jongeren die zich om uiteenlopende redenen frequent op (openbare) ontmoetingsplaatsen (bv. winkelcentra, pleintjes, stadsparken, jongerencentra, (sport)verenigingen en cafés of buurthuizen) begeven en zo met het leven op straat én middelengebruik in aanraking komen (‘youth on the streets’). Daarnaast besteden we aparte aandacht aan hardekernjongeren en spijbelaars. Ten slotte hebben we het over goede voorlichting inzake druggebruik volgens de jongeren zélf.

AMJAD bestaat uit drie kwalitatieve onderdelen die elkaar wederzijds aanvullen:

1. open diepte-interviews met een panel bestaande uit 39 sleutelfiguren;
   
2. veldwerk door ‘community fieldworkers’;
   
3. etnografisch veldwerk door de onderzoeker zelf.

Valorisatie

• DECORTE, T. & NACHTERGAELE, C. (2012). Antwerpse Monitor Jongeren, Alcohol en Drugs. Resultaten 2011. Antwerpen: Stad Antwerpen. (Eindrapport)
  
• DECORTE, T. (2012), Toelichting resultaten Antwerpse Monitor Jongeren, Alcohol en Drugs II. Presentation at the SODA-forum ‘Generation Y not. Druggebruik bij maatschappelijk kwetsbare jongeren’, Antwerpen, 16 mei 2012.