Rasa Dimova
Haar doctoraatsonderzoek
Onvoldoende uitgewerkte regelgeving voor rechten op de controle van data: dringende behoefte aan duidelijkheid
Rasa's doctoraatsonderzoek is gericht op het aanpakken van de tekortkomingen in de regulering van de controle over data in de EU. Haar project analyseert de haalbaarheid van een expliciet juridisch mechanisme in de vorm van een nieuw intellectueel recht om controle te houden over digitaal verzamelde en gegenereerde niet-persoonlijke gegevens en om transacties in dergelijke data te stroomlijnen .
Het onderzoek focust op het probleem dat, in de gefragmenteerde en voortdurend veranderende datarijke omgeving waarin we leven, een gebrek aan een allesomvattend en praktisch toepasbaar regelgevingskader voor controle over data leidt tot overlappingen tussen de bestaande juridische instrumenten en een problematische toepassing van deze instrumenten in theorie en praktijk. Tot op heden worden data niet zinvol gedekt door enig intellectueel recht , terwijl ze nog steeds sterk zijn ingebed in intellectueelrechtelijke en aanverwante regelgevende systemen. Vanuit het oogpunt van het klassieke, burgerlijke eigendomsrecht, zijn data in de semantische betekenis niet onderhevig aan eigendom en zullen ze dat waarschijnlijk ook nooit zijn. De recente wetgevende initiatieven van de Europese wetgever, zoals de Data Act (Dataverordening), zijn bij lange na niet voldoende om de hiaten te vullen. Ze bevatten integendeel ernstige tekortkomingen door hun beperkte toepassingsgebied, ingevolge de zwakke onderhandelingspositie van consumenten in transacties met ondernemingen, en door de feitelijke monopolistische controle die fabrikanten houden over bepaalde data.
Als er geen allesomvattend normatief kader is dat de juridische status van data bepaalt en dat de controle over data duidelijk toebedeelt, zijn er ook geen regels waarop toegang tot data, licenties op data, overdrachten van data, modificaties van data, datacombinaties en de verwijdering van data kunnen worden geformaliseerd. Door het huidige EU-kader rond digitale governance uit te breiden met een nieuw allesomvattend juridisch instrument, kan worden bijgedragen aan het ontsluiten van het potentieel van data, aan de stimulatie van innovatie, en aan de toename van duidelijkheid voor de betrokken belanghebbenden (producenten, online dienstverleners en gebruikers).
Het onderzoek van Rasa Dimova is privaat gefinancierd en wordt begeleid door prof. dr. Simon Geiregat.