Agressie: zo ga je ermee om
Wat is agressie en wat is assertiviteit? Waar ligt voor jou de grens tussen die twee? En vooral: hoe ga je ermee om als die grens overschreden is? Gelukkig sta je er niet alleen voor: Trustpunt, een team van vertrouwenspersonen, ondersteunt UGent’ers die slachtoffer, getuige of dader zijn van grensoverschrijdend gedrag. Sigried Lievens, vertrouwenspersoon, legt uit wat agressie is en hoe je het aanpakt.
Wat is agressie?
Als je te maken krijgt met agressie, weet je niet altijd hoe je daarmee moet omgaan. Om dat aan te pakken, is het belangrijk te weten wat agressie precies is. Veel mensen denken dat het een synoniem is van geweld, maar het gaat breder. Iemand die agressief is, brengt schade of nadeel aan bij zichzelf, anderen of zijn omgeving. Bedreigingen en intimidatie vallen dus ook onder agressie.
Agressief versus assertief gedrag
Ook de grens tussen agressie en assertiviteit is niet altijd even duidelijk. Als je een boodschap aanbrengt op een assertieve manier, behoud je de controle en kom je op voor je eigen belangen. Daarbij vergeet je de ander niet: je houdt rekening met de noden en gevoelens van de ander. Bij agressie ga je enkel uit van je eigen belang. Jij wil winnen of je doelen bereiken, en staat er niet bij stil wat dit voor de ander betekent.
Zo pak je agressie aan
Agressie wekt agressie op. Probeer daarom zo rustig en vriendelijk mogelijk te blijven, en zo weinig mogelijk in discussie te gaan. Luister naar de agressor, toon empathie en probeer mee te werken aan een oplossing. Vergeet daarbij niet je eigen grenzen aan te geven. Lukt het je niet om rustig te reageren dan is het beter om uit de situatie te gaan. Hang vooral niet de held uit: jouw veiligheid en die van je omgeving is het allerbelangrijkste. Zorg dus eerst en vooral dat je zelf veilig bent.
Voel je je niet veilig? Dan ben je beter niet alleen. Verwittig medestudenten waar je bent. Zorg dat je toegang hebt tot een gsm of vluchtweg. Licht het PermanentieCentrum in als je je bedreigd voelt.
Hoe ontstaat agressie?
Agressie kan heel wat verschillende oorzaken hebben. Het kan bijvoorbeeld zijn dat de agressor heel bewust iets van je gedaan wil krijgen. Ook drugs, alcohol of medicatie kunnen leiden tot agressie. Of het kan ontstaan vanuit een gevoel van onmacht, uit frustratie.
Misschien heb je zelf al wel eens agressie voelen opborrelen. Boos worden is heel normaal, en hoeft helemaal niet erg te zijn. Vaak gaat het gepaard met schaamte. Je durft niet toegeven dat je boos bent, en onderdrukt je gevoelens. Als je emmer vol is, kan boosheid overgaan in agressie.
Op dat moment gaat je adrenaline omhoog. Je gaat luider spreken, en er is sprake van verbale agressie. Het is moeilijker om de controle te behouden en om jezelf tot rust te brengen. In de piek van de crisis voel je controleverlies. Dat leidt tot gevaar voor jezelf of voor anderen. Je kan moeilijker luisteren, en op dat moment kan fysieke agressie ontstaan.
Hoe voorkom je agressie bij jezelf?
Het is beter om op tijd je eigen grenzen aan te geven en niet te wachten tot je emmer overloopt. Geef je boosheid een plaats. Accepteer het en durf het te benoemen. Dat doe je bijvoorbeeld via verbindende communicatie:
- Concreet feit: Toen ik daarnet aan het woord was, onderbrak je me een aantal keren.
- Gevoel/waarde: Dat maakte me boos omdat ik het gevoel kreeg dat mijn mening er niet toe deed.
- Verzoek: Ik zou het fijn vinden als je me de volgende keer laat uitpraten, zodat we ook echt naar elkaar kunnen luisteren en mijn inbreng ook kan meetellen. Is dat ok voor jou?
Meld agressie-incidenten
Agressie kan in heel wat verschillende situaties ontstaan. Het is belangrijk dat je op tijd ingrijpt. Meld dus alle agressie-incidenten - hoe klein ze ook zijn. Als je agressief gedrag tolereert, wordt dit de norm. De tolerantiegrens verschuift dan, waardoor ook anderen agressief gedrag kunnen vertonen. Dat kan gevaarlijk zijn, omdat er dan pas ingegrepen wordt als de boel explodeert.
Als je slachtoffer of getuige bent van een agressie-incident in een UGent-context, kan je dat melden bij een vertrouwenspersoon van Trustpunt of bij het PermanentieCentrum. Denk maar aan agressie in een UGent-home of over intimidatie in een universiteitsgebouw. Een melding is niet gelijk aan een klacht: bij een melding bij Trustpunt beslis je zelf op welke manier de melding verder opgevolgd wordt.
Een agressie-incident kan je welbevinden beïnvloeden, of je nu slachtoffer of getuige bent. Je kan je angstig, boos, uitgeput, onveilig of gestrest voelen. Daarom is het heel belangrijk dat je de tijd krijgt je verhaal te doen.
Heb je er nood aan om in een veilige omgeving over een agressie-incident te praten? Je kan een afspraak voor een vertrouwelijk gesprek maken via het online agendasysteem van het Team Vertrouwenspersonen:
- Maak een on campus afspraak (de afspraak gaat door in onze gespreksruimtes in het rectoraat).
- Maak een online afspraak (de afspraak gaat door via Ms Teams)
Het PermanentieCentrum bewaakt de veiligheid van alle UGent’ers. Ze zorgen bijvoorbeeld voor de toegangscontrole op de studentenhomes en controleren de sluitingsuren. Maar ook als je lief agressief is, kan je bij hen terecht. Als je je onveilig voelt en dringend hulp nodig hebt, kan je de medewerkers van het PermanentieCentrum bellen. Zij sturen een bewakingsagent, en indien nodig een politiepatrouille of een teamlid van UCare (het opvang- en nazorgteam van de UGent bij schokkende gebeurtenissen in een UGent-context).
Voel jij je onveilig, en heb je dringend hulp nodig? Dan kan je terecht op het nummer 09/264.88.88.