Research Brief 1. Smartphone bij de hand tijdens het werken? Dan maak je meer fouten
Doctoraal onderzoeker Ruben Cambier
(18 februari 2021) Hoewel ‘telepressure’ je wellicht onbekend in de oren klinkt, hebben we het allemaal al eens in meer of mindere mate ervaren. Het verwijst naar het gevoel om inkomende berichten snel te beantwoorden. Bovendien zijn we continue bereikbaar dankzij onze smartphones, waardoor we te pas en te onpas berichten vanuit ons privéleven ontvangen. Ook op de werkvloer! In mijn doctoraal onderzoek bestudeer ik of het ervaren van telepressure om die berichten nadelig kan zijn voor de werkprestatie.
Samen met mijn coauteurs Michelle Van Laethem en Peter Vlerick stelde ik vast dat dit type van telepressure daadwerkelijk consequenties heeft op onze concentratie (maar natuurlijk enkel indien de smartphone in de buurt is). Enigszins technisch gesteld – lezers die gaan gillen van statistiek, mogen gerust naar de volgende alinea gaan – kende wie in ons onderzoek één standaardafwijking hoger scoorde op telepressure, 9% van een standaardafwijking meer concentratieverlies. Opvallend is dat dit effect bijna van dezelfde orde is als de invloed van smartphonegebruik op concentratie!
Een mogelijke verklaring hiervoor is onze beperkte verwerkingscapaciteit. Als werknemers telepressure ervaren, verbruiken ze cognitieve hulpbronnen waardoor er minder hersenkracht beschikbaar blijft voor lopende werktaken.
De afleidende effecten van smartphones zijn dus niet beperkt tot het gebruik ervan. De loutere aanwezigheid van het apparaat kan al resulteren in een verminderd cognitief vermogen. Daarom is de smartphone op zak hebben of naast jou op de bureautafel hebben liggen niet zo onschuldig als het lijkt.
Stille modus helpt niet
We gingen ook na of het gebruik van de stille modus op smartphones hielp om de cognitieve kost van telepressure te voorkomen. Dat bleek niet het geval.
Het tijdelijk uitschakelen van notificaties zodat er geen meldingsgeluid of vibraties worden uitgestuurd vanuit de smartphone is helaas niet voldoende. Voor werktaken die aanhoudende concentratie vereisen, is het bijgevolg een goed idee om onze smartphones buiten handbereik te bewaren.
Dan maar verbannen?
Hoewel er een verhoogde kans is op het maken van fouten wanneer je de smartphone bij de hand hebt, betekent dit niet dat elke organisatie deze apparaten uit de werkvloer dient te verbannen. Concentratieverlies op het werk is immers niet steeds erg.
Bij bepaalde werktaken met een zekere mate van risico is het dan weer wel noodzakelijk om de smartphone te verbieden, want dan kunnen kleine foutjes soms grote gevolgen teweegbrengen. De onderzoeksresultaten geven dus duidelijk het cruciale belang aan om bewustwording onder werknemers te creëren rond de onzichtbare risico’s van smartphones.
Verboden maar toch op zak
De resultaten zijn gebaseerd op cross-sectionele data van 849 verpleegkundigen werkzaam in Vlaamse ziekenhuizen. Deze data werden verzameld in december 2019 en januari 2020.
Door doctoraatsstudent Ruben Cambier (Vakgroep Werk, Organisatie en Samenleving; Ruben.Cambier@UGent.be).
Lees meer over het onderzoek in het wetenschappelijke artikel.
Lees ook de andere Research Briefs van UGent @ Work.