Research Brief 6. Ligt eenzaamheid op de loer bij tijdelijk werk?
Doctoraal onderzoeker Eline Moens
(10 juni 2021) Erkennen dat eenzaamheid alomtegenwoordig is, zelfs onder de beroepsbevolking, is niet langer taboe. Integendeel, de COVID-19-pandemie heeft eenzaamheid onder werknemers en de maatschappelijke en academische aandacht daarvoor versterkt. Een gemis in de kennis over eenzaamheid op het werk was de vraag of eenzaamheid zich meer manifesteert bij tijdelijke (versus vaste) contracten en of het daarom voor een stuk mee de associatie tussen tijdelijke tewerkstelling en werktevredenheid zou kunnen verklaren. Het onderzoek dat ik samen met mijn coauteurs professor Stijn Baert, professor Elsy Verhofstadt en professor Luc Van Ootegem uitvoerde (en dat recent werd gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS ONE) geven duidelijke eerste indicaties. Ons onderzoek maakt duidelijk dat, ondanks de vele voordelen verbonden aan tijdelijke contracten, het toch belangrijk is te erkennen dat er ook psychosociale nadelen zijn.
1 op de 8 heeft het gevoel dat niemand op het werk hen echt goed kent, zelfs voor de pandemie
De bevindingen zijn gebaseerd op een representatieve survey in 2019 bij 1358 werknemers in de privésector in – het toen nog COVID-19-vrije –Vlaanderen. In het algemeen (nog niet inzoomend op een bepaald type contract), voelden de meeste van deze werknemers zich gelukkig verbonden met hun collega's: 87,2% is het eens met de stelling 'Ik voel me verbonden met de mensen rondom mij op het werk' en 72,8% kan gezelschap vinden op het werk wanneer ze dat willen. Wat diepgaandere relaties op het werk betreft, gaat slechts 1 op de 16 werknemers in de privésector akkoord dat mensen op het werk er niet zijn voor hen. Toch geeft meer dan 1 op de 8 van deze werknemers aan dat niemand op het werk hen echt goed kent.
Tijdelijke werknemers ervaren meer eenzaamheid op het werk
Wanneer we specifiek inzoomen op de tijdelijke werknemers, dan zien we dat deze slechter scoren op de stellingen van de eenzaamheid-op-het-werk-schaal die betrekking hebben op diepgaandere werkrelaties. 1 op de 5 tijdelijke werknemers gaan akkoord met de stelling 'Niemand op het werk kent mij echt goed' en 1 op de 10 geven aan dat de mensen op het werk er niet echt zijn voor hen. De bevinding dat tijdelijke werknemers meer eenzaamheid op het werk ervaren blijft overeind na correctie voor kenmerken zoals anciënniteit, geslacht, leeftijd, persoonlijkheidskenmerken, partner, thuiswerkdagen en interactie buiten de organisatie. Voor zover wij weten, zijn wij de eersten die empirisch vaststellen dat tijdelijke werknemers meer eenzaamheid op het werk ervaren in vergelijking met vaste werknemers.
Eenzaamheid op het werk verklaart gedeeltelijk de lagere werktevredenheid bij tijdelijke werknemers
Ons onderzoek toont ook aan dat eenzaamheid op het werk het verband tussen tijdelijk werken en werktevredenheid voor een stuk mee verklaart. De tijdelijke werknemers die deelnamen aan onze survey, waren gemiddeld minder tevreden met hun baan dan de permanente werknemers die deelnamen. Wij zijn nagegaan of eenzaamheid op het werk gedeeltelijk mee kan verklaren waarom deze tijdelijke werknemers gemiddeld minder tevreden zijn met hun baan. In de academische literatuur is er namelijk vraag naar meer duidelijkheid rond de onderliggende mechanismen tussen tijdelijk 
Door doctoraatsstudente Eline Moens (Vakgroep Economie; Eline.Moens@UGent.be).
Lees meer over het onderzoek in het wetenschappelijke artikel.
Lees ook de andere Research Briefs van UGent @ Work.