Research Brief 69. Wie politiek geëngageerd is bij Vlaams Belang, wordt op arbeidsmarkt gezien als minder empathisch
Doctoraal onderzoeker Eline Moens en professor Stijn Baert
(22 januari 2024) Verkiezingsjaar 2024 is nu echt op gang getrokken. Maar wat betekent politiek engagement voor je carrière? Onderzoekers van UGent @ Work onderzochten de stigma rond de zeven belangrijkste partijen via een innovatief experiment.
De veelheid aan internationaal wetenschappelijk onderzoek rond discriminatie op de arbeidsmarkt op basis van pakweg gender, etniciteit en religie staat in schril contrast tot de beperkte evidentie omtrent discriminatie op basis van politieke voorkeur, nochtans ook verboden in vele Westerse landen. Deze lacune vullen Eline Moens, Dyllis De Pessemier en Stijn Baert nu in.
In een innovatief experiment lieten we echte Vlaamse recruiters sollicitanten inschatten naar persoonlijkheid, aantrekkelijkheid om mee samen te werken en aantrekkelijkheid om aan te werven. Deze sollicitanten verschilden onder andere in de variasectie van hun cv: geen engagement, een engagement als vrijwilliger of een politiek engagement als bestuurslid, secretaris of penningmeester voor een bepaalde partij. Dit engagement werd voor elke recruiter lukraak aan andere kandidaatskenmerken gekoppeld. Zo konden de onderzoekers zeker zijn dat een effect van politiek engagement zuiver werd gemeten.
Engagement bij Vlaams Belang? Lagere kans op aanwerving!
In het bijzonder zijn er stigma voor sollicitanten van wie men weet dat ze geëngageerd zijn bij het Vlaams Belang. Hen wordt lagere creativiteit, ruimdenkendheid en empathie toegedicht. Bovendien wordt hun stresstolerantie als lager ingeschat dan iemand zonder politiek engagement. Anderzijds wordt naast hun assertiviteit ook hun emotionele stabiliteit als hoger ingeschat dan iemand zonder politiek engagement.
Opvallend: de inschatting van een betere emotionele stabiliteit wordt ook voor elke andere partij gevonden. Of men nu een engagement bij PVDA, Groen, Vooruit, CD&V, Open Vld, N-VA of Vlaams Belang reveleert, men wordt telkens gezien als emotioneel stabieler dan iemand zonder een dergelijk engagement.
Van wie zich engageert voor Vlaams Belang wordt ook gedacht dat werkgevers, klanten en collega’s minder graag met hen zullen samenwerken (en dat zij zelf ook minder geneigd zijn tot samenwerking).
Globaal wordt de kans op aanwerving lager ingeschat voor kandidaten die geëngageerd zijn bij het Vlaams Belang.
Welke associaties voor politiek engagement bij andere partijen?
Voor kandidaten met een engagement bij Groen wordt de kans om uitgenodigd te worden op een sollicitatiegesprek, alsook de kans om uiteindelijk effectief aangeworven te worden, hoger ingeschat. Van hen wordt ook gedacht dat ze beter georganiseerd zijn.
Van kandidaten die geëngageerd zijn bij N-VA wordt dat laatste, beter georganiseerd zijn, dus, ook verwacht, maar ook dat ze beter om kunnen gaan met stress. Vooral positieve associaties dus, al vertalen die zich niet in een hogere (ingeschatte) kans op een baan.
Van wie bestuurslid, secretaris of penningmeester is van PVDA wordt dan weer door recruiters globaal gedacht dat klanten liever met hen zullen samenwerken, maar werkgevers minder graag.
En de recruiters zelf?
Het experiment werd uitgevoerd in mei 2023. In totaal werden 1.250 fictieve profielen beoordeeld. De recruiters werden lukraak geselecteerd via de VDAB-vacaturedatabank, het belangrijkste job-vind-kanaal van Vlaanderen.
Opvallend, de politieke voorkeuren van deze recruiters lagen vrij sterk in lijn met die voor de bredere populatie: 6,4% gaf deze niet op, terwijl 4,4% een voorkeur voor PVDA opgaf, 10,0% Groen, 10,4% Vooruit, 8,0% CD&V, 15,2% Open Vld, 25,2% N-VA en 20,4% Vlaams Belang. Er werd, in tegenstelling tot bij het voornoemde Amerikaanse onderzoek, geen interactie gevonden bij de beoordelingen tussen de eigen voorkeur en die van de sollicitanten.
De voornoemde resultaten van het onderzoek waren ook robuust voor de gemeten neiging tot sociaal wenselijk antwoorden onder de recruiters.
Door doctoraal onderzoeker Eline Moens (Vakgroep Economie; eline.moens@ugent.be) en professor Stijn Baert (Vakgroep Economie, www.stijnbaert.be).
Lees meer over het opzet en de resultaten van het onderzoek in het discussieartikel bij IZA, het Europese referentie-instituut voor arbeidseconomie.