Research Brief 70. Jobkandidaten met piercing of tattoo worden gezien als minder aangenaam en minder eerlijk
Professor Stijn Baert
(8 februari 2024) Wat denken recruiters wanneer je je als jobkandidaat presenteert met een piercing of tattoo? Professor arbeidseconomie Stijn Baert onderzocht het samen met gewezen masterstudente Jolien Herregods en doctoraal onderzoeker Philippe Sterkens.
Vorig jaar deelden we op deze pagina een Research Brief over onze meta-analyse in European Economic Review waarin we alle praktijktesten ter wereld in een groot databestand samenbrachten. Kwestie van eens te kunnen vergelijken op welke gronden wereldwijd het meest gediscrimineerd werd bij aanwerving. Twee van de drie gronden die aanleiding geven tot de sterkste discriminatie had ik zo kunnen voorspellen: leeftijd en functiebeperking. De derde was een verrassing. Niet etniciteit, niet gender, maar… fysieke verschijning.
Het sterkte me in de overtuiging dat we een ander lopend onderzoek, over hoe recruiters kijken naar jobkandidaten met piercings en tattoos, dringend moesten afronden. Dat onderzoek verschijnt nu in Journal of Economic Behavior and Organization.
Experiment
Wat we deden, was wat we in wetenschappelijk onderzoek naar discriminatie op de arbeidsmarkt – ondertussen al meer dan tien jaar een van de hoofdlijnen door mijn onderzoeksagenda – tegenwoordig wel vaker doen. Een vignette-experiment opzetten. Daarin beoordelen echte recruiters fictieve jobkandidaten. Ze weten dat ze dat in het kader van onderzoek doen, maar weten niet waarover het onderzoek exact gaat. In ons geval ging het om Amerikaanse recruiters die via het platform Academic Prolific 848 kandidaten beoordeelden. Deze kandidaten waren pas afgestudeerden die lukraak verschilden naar geslacht, bodyart, studieresultaten, al dan niet uitgeoefend hebben van een studentenbaan en hobby's. Het kenmerk 'bodyart' werd gesignaleerd aan de hand van met AI gegenereerde foto’s.
Aan de ene kant heeft een vignette-experiment als nadeel in vergelijking met een klassieke praktijktest dat aan het onderzoek deelnemende recruiters sociaal wenselijk kunnen antwoorden – al corrigeren we daar op allerlei manieren voor en lijkt het handelen in een vignette-experiment, indien volgens de regels van de kunst in elkaar gestoken, erg goed het handelen in realiteit na te bootsen.
Aan de andere kant kan je aan de hand van een vignette-experiment, in tegenstelling tot in een klassieke praktijktest, in het hoofd van de recruiter kijken. Dat wil zeggen: je meet niet alleen of men de kandidaat aanbeveelt om uit te nodigen voor een jobgesprek, maar kunt ook pakweg ingeschatte persoonlijkheid en productiviteit bevragen.
Signalen
De kandidaten met bodyart werden in ons experiment als volgt ingeschat.
- Minder prettig om mee samen te werken, zowel wat betreft de beoordeling door recruiters in ons experiment van hun eigen voorkeur om samen te werken, als hun inschatting van voorkeur tot samenwerken met de kandidaat door andere werknemers en klanten.
- Wat persoonlijkheid betreft, worden kandidaten met bodyart gezien als minder eerlijk, minder aangenaam en minder gewetensvol. Daarbij worden geen significante verschillen gevonden tussen wie een tattoo dan wel een piercing draagt, noch tussen wie voor een grotere of kleinere variant gaat. Specifiek voor mannen met bodyart is er ook een stigma van lagere emotionele stabiliteit. Aan de andere kant worden kandidaten met bodyart ook gezien als extraverter en meer open voor nieuwe ervaringen.
- Qua ingeschatte productiviteit worden kandidaten met bodyart gezien als minder goed aan te sturen.
- Mannen met bodyart worden daarom ook algemeen minder geschikt geacht om uit te nodigen voor een jobgesprek en eventueel aan te werven. Voor vrouwen wordt dit niet gevonden. Dit is in lijn met eerdere internationale studies die aangeven dat de “beauty premium” op de arbeidsmarkt groter is voor mannen dan voor vrouwen.
Door professor arbeidseconomie Stijn Baert (Vakgroep Economie; www.stijnbaert.be).
Lees meer over het opzet en de resultaten van het onderzoek in het gepubliceerde wetenschappelijke artikel in Journal of Economic Behavior and Organization.