Research Brief 97. Werkgevers zijn niet (altijd) overtuigd over inactieven die toch terug solliciteren
Research Brief 97. Werkgevers zijn niet (altijd) overtuigd over inactieven die toch terug solliciteren1,3 miljoen Belgen tussen de 25 en 64 zijn inactief. De federale onderhandelaars willen deze inactieven terug activeren. Maar zitten werkgevers wel op hen te wachten? We onderzochten het in nieuw wetenschappelijk onderzoek.
Research Brief 97. Werkgevers zijn niet (altijd) overtuigd over inactieven die toch terug solliciteren
Door doctoraal onderzoeker Liam D'hert, professor Stijn Baert en postdoctoraal onderzoeker Louis Lippens
(9 december 2024) 1,3 miljoen Belgen tussen de 25 en 64 zijn inactief: ze werken niet én ze zoeken ook niet naar werk. Dat zet onze sociale zekerheid onder druk. Daarom willen de federale onderhandelaars van een mogelijke Arizona-regering deze inactieven terug activeren. Maar is dat realistisch? Zitten werkgevers wel op hen te wachten? Aan de hand van een nieuw wetenschappelijk onderzoek stelden we vast dat werkgevers minder zwaar tillen aan een periode van inactiviteit als er een goede reden is voor die inactiviteit. En als ze niet te lang duurt.
Uit eerder onderzoek dat we op deze digitale pagina’s uitlichtten blijkt dat werkgevers langdurig werkzoekenden niet graag zien komen. Werkgevers percipiëren hen namelijk als (i) minder gemotiveerd, (ii) minder getalenteerd en (iii) moeilijker op te leiden. Maar hoe denken ze over kandidaten die in die periode ook niet zochten naar een job, de zogeheten ‘inactieven’?
Om dat te achterhalen, lieten we 163 Vlaamse selectieverantwoordelijken fictieve sollicitanten beoordelen die recent niet werkten, met willekeurig toegewezen redenen voor hun inactiviteit. Die redenen varieerden van (i) een opleiding, (ii) zorgtaken voor kinderen of familie, (iii) langdurige ziekte, tot (iv) de zoektocht naar een job opgegeven hebben. Werkloze sollicitanten die wel actief naar werk zochten, werden opgenomen als referentiecategorie.
Elke recruiter kreeg vijf fictieve profielen voorgeschoteld en moest per kandidaat inschatten in hoeverre die in aanmerking kwam voor een sollicitatiegesprek of een job. Daarnaast beoordeelden ze de kandidaten op eigenschappen zoals motivatie, flexibiliteit en opleidbaarheid.
De inactiviteitsladder
Wat blijkt? Wanneer sollicitanten een gat op hun cv hebben, geven werkgevers duidelijk de voorkeur aan kandidaten die tijdens hun carrièrepauze een opleiding genoten, gevolgd door diegenen die hun job tijdelijk opgaven om zorgtaken op zich te nemen. Langdurig zieken en werklozen delen de derde plaats, terwijl ontmoedigde werklozen die dus ook niet meer op zoek gingen naar een job ver achterop hinken.
Maar hoe komt dat?
Kandidaten die een opleiding volgden, worden gezien als het meest vaardig, gemotiveerd, gedisciplineerd, betrouwbaar, flexibel, en – uiteraard – opleidbaar.
Opvallend: zij die hun job inruilden om zorgtaken op te nemen doen het gemiddeld beter dan de andere sollicitanten met een gat op hun cv (de langdurig zieken en (ontmoedigde) werklozen), waarbij vooral hun sociale vaardigheden hoog worden ingeschat. Toch twijfelen werkgevers sterk aan hun flexibiliteit, wellicht uit angst dat zorgtaken zullen doorwegen naast hun job.
Wie na een langdurige ziekte terugkeert, wordt over het algemeen gunstiger beoordeeld dan klassieke werklozen (met een werkloosheidsuitkering) en straalt daarbij vooral meer motivatie en discipline uit. Al levert die indruk dus geen hogere aanwervingskansen op, wellicht omdat werkgevers vrezen dat hun gezondheid hen op termijn opnieuw parten zal spelen.
De hekkensluiters zijn de ontmoedigde werklozen (die vaak een leefloon krijgen): volgens werkgevers zijn zij in het bijzonder ongemotiveerd, weinig gedisciplineerd en raakten ze ontmoedigd omdat niemand hen een baan wou aanbieden, wat dan weer hun algemene kunnen in vraag stelt.
Hou het kort – of maak het nuttig
Hoe langer het gat op een cv, hoe uitdagender de terugkeer naar de arbeidsmarkt. Zowat alle inschattingen die de werkgevers in het experiment maakten over de sollicitanten (dus op vlak van motivatie, discipline, flexibiliteit, …), werden negatiever naarmate de onderbreking opliep. In het bijzonder maakten ze zich zorgen dat intellectuele, sociale en technologische vaardigheden sterk achteruitgingen. Uitzondering op de regel? Een opleidingspauze: daar wordt de inschatting níét slechter als men langer onderbreekt.
Het is dus cruciaal dat werklozen zo snel mogelijk solliciteren voor een nieuwe job om de stigma van lagere productiviteit te vermijden. Een stopzetting van de werkloosheidsuitkeringen na pakweg twee jaar, wat een piste is in de federale regeringsformatie, is een ingreep die dus te laat lijkt te komen. Bovendien dreigt een volledige stopzetting van de uitkering personen te verhuizen van werkloosheid naar de nog veel moeilijker te activeren categorie van ontmoedigde werklozen.
Mind the gap
Wat doe je nu met zo’n gat in je cv? Wees transparant zolang je er een goede reden voor hebt. Opleiding tijdens een pauze scoort goed, dus zet een extra cursus of training in de verf. Of volg, zelfs als je om een andere reden je carrière op pauze zette, een cursus of training voordat je weer gaat solliciteren. Zorgtaken? Benadruk dat je voldoende flexibel bent. En als je terugkeert na een ziekte, doe je er goed aan te onderstrepen dat je volledig hersteld bent. Voor zij die geen goede reden hebben voor hun loopbaanonderbreking: toon vooral motivatie en discipline, want werkgevers zien dat als een zwak punt.
